Bent u wel belanghebbende als u opkomt tegen de komst van padelbanen?

Padel is in razendsnel tempo uitgegroeid tot één van de populairste sporten in Nederland. De padelbanen schieten tegenwoordig dan ook als paddenstoelen uit de grond. Eind 2024 waren er naar schatting al circa 2700 padelbanen in Nederland en de verwachting is dat er in 2025 nog circa 230 nieuwe banen bij gaan komen.

Hoewel menig padelliefhebber blij zal zijn met deze ontwikkeling, heeft het ook een keerzijde. De aanleg van padelbanen leidt bij omwonenden tot overlast, met name op het gebied van geluid. Bij de aanleg van nieuwe padelbanen is er dan ook steeds vaker verzet vanuit de lokale gemeenschap, hetgeen niet zelden leidt tot juridische procedures.

In deze blog zal een recente uitspraak van de rechtbank Oost-Brabant (ECLI:NL:RBOBR:2025:1590) worden uitgelicht, waarin de rechter ingaat op de vraag wanneer een omwonende nog kan worden aangemerkt als belanghebbende bij een verleende omgevingsvergunning voor de aanleg van een padelbaan.

De feiten

In deze zaak gaat het om een omgevingsvergunning die is verleend aan een tennisvereniging in Bergen op Zoom. Met deze omgevingsvergunning kreeg de tennisvereniging van het bevoegd gezag toestemming om vier padelbanen op een tenniscomplex aan te leggen.

Een omwonende maakte bezwaar tegen het verlenen van de omgevingsvergunning. Het college van burgemeester en wethouders verklaarde het bezwaar echter niet-ontvankelijk, omdat de omwonende geen belanghebbende bij het besluit zou zijn nu zij geen feitelijke gevolgen zou ondervinden van de aanleg en het gebruik van de padelbanen. Volgens het college had de omwonende geen zicht op de padelbanen en zou zij ook geen andere gevolgen van de padelbanen ondervinden.

Juridisch kader

Belanghebbendebegrip

Om bezwaar en beroep in te kunnen stellen tegen een besluit dient iemand (op grond van artikel 7:1 en 8:1 van de Awb) belanghebbende bij dat besluit te zijn. Dit houdt in dat iemand moet aantonen dat zijn of haar belangen rechtstreeks bij een besluit zijn betrokken (zie artikel 1:2 van de Awb). Vereist is dat iemand een voldoende objectief en actueel, eigen en persoonlijk belang heeft dat rechtstreeks is betrokken bij het bestreden besluit.

Geen wijziging door inwerkingtreding Omgevingswet

De rechter constateert in onderhavige zaak dat de omgevingsvergunning is verleend op grond van de op 1 januari 2024 in werking getreden Omgevingswet. De Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) heeft onder de werking van het oude recht echter al een groot aantal uitspraken gedaan over hoe het belanghebbendebegrip dient te worden uitgelegd. De rechter in onderhavige zaak is van oordeel dat de inwerkingtreding van de Omgevingswet geen aanleiding geeft om af te wijken van de lijn die in deze jurisprudentie is ontwikkeld.

Uitgangspunt: bewoners en eigenaren van aangrenzende percelen zijn belanghebbende

Op grond van vaste rechtspraak wordt in beginsel aangenomen dat je belanghebbende bent wanneer je de bewoner of eigenaar bent van een perceel dat naast het perceel ligt waar het betrokken besluit op ziet. Ten aanzien van deze percelen wordt aangenomen dat feitelijke gevolgen (voor zover deze zich voordoen) in principe van enige betekenis zijn. Het is echter mogelijk om van dit uitgangspunt af te wijken; iemand is geen belanghebbende als het is uitgesloten dat zich feitelijke gevolgen voor zullen doen.

Als u woonachtig bent op (of eigenaar bent van) een perceel dat grenst aan een perceel waar een padelbaan op zal worden aangelegd, bent u in beginsel dus belanghebbende. Dit is alleen anders als het is uitgesloten dat de padelbaan tot feitelijke gevolgen voor u zullen leiden. Het is aan het bevoegd gezag om dit aannemelijk te maken.

Ook anderen kunnen belanghebbende zijn

Indien u niet woonachtig bent op (of eigenaar bent van) een perceel dat grenst aan een perceel waar een padelbaan op zal worden aangelegd, kunt u op grond van vaste rechtspraak nog steeds als belanghebbende worden aangemerkt. In dat geval zult u wel zelf moeten onderbouwen dat u feitelijke gevolgen zult ondervinden van de aanleg van de padelbaan. Deze gevolgen dienen bovendien “van enige betekenis” te zijn. Als u geen gevolgen van enige betekenis ondervindt, heeft u geen persoonlijk belang bij het besluit omdat u zich dan onvoldoende van anderen onderscheidt. U wordt dan niet als belanghebbende aangemerkt.

Om te beoordelen of er sprake is van gevolgen “van enige betekenis”, wordt naar verschillende factoren gekeken. Daarbij gaat het om de volgende factoren:

De afstand tot de activiteit die het besluit toestaat.
Het zicht op de activiteit die het besluit toestaat.
De planologische uitstraling van de activiteit die het besluit toestaat.
De milieugevolgen van de activiteit die het besluit toestaat (o.a. geur, geluid, licht, trilling, emissie, risico).

De rechter beoordeelt deze factoren zo nodig in onderlinge samenhang en neemt daarbij ook de aard intensiteit en frequentie van de feitelijke gevolgen in aanmerking.

Toepassing op de onderhavige casus

In de onderhavige zaak stelt de rechtbank allereerst vast dat de omwonende niet direct naast het perceel woont waarop de padelbanen worden aangelegd. Aangezien er een drukke verkeersweg ligt tussen de woning van de omwonende en de padelbanen, kan het perceel ook niet gelijk worden gesteld met een aangrenzend perceel. De rechtbank oordeelt daarom dat de omwonende geen belanghebbendheid kan ontlenen aan de enkele omstandigheid dat haar perceel nabij het perceel van de padelbanen is gelegen.

Vervolgens kijkt de rechtbank of de omwonende gevolgen van feitelijke gevolgen van enige betekenis ondervindt van de aanleg en het gebruik van de padelbanen. In dat kader stelt de rechtbank voorop dat de omwonende weliswaar zicht heeft op het sportpark waarop de padelbanen worden aangelegd, maar geen direct zicht heeft op de padelbanen. Een eventuele verandering van het uitzicht van de omwonende is daarom (voor zover dat überhaupt al bestaat) dusdanig gering, dat dit niet als een gevolg van enige betekenis kan worden beschouwd.

Ook voor de rest leiden de padelbanen volgens de rechtbank niet tot feitelijke gevolgen van enige betekenis. In dat kader acht de rechtbank van belang dat:

het geluid van de padelbanen voor de omwonende nauwelijks hoorbaar zal zijn door de tussenliggende bebouwing, begroeiing, sportvelden en een doorgaande weg;
de padelbanen niet tot een verlies van parkeergelegenheid leidt;
de toegang naar de tennisvereniging ongewijzigd blijft;

Op grond van het voorgaande komt de rechtbank tot de conclusie dat de omwonende niet als belanghebbende kan worden aangemerkt. Het bezwaar dat zij heeft ingesteld tegen de verleende omgevingsvergunning is daarom terecht niet-ontvankelijk verklaard.

Conclusie

Deze uitspraak illustreert dat u goed moet onderbouwen waarom u belanghebbende bent bij een bepaald besluit indien u tegen dat besluit bezwaar of beroep wilt instellen. Het enkele feit dat u in de buurt woont van de plek waar het besluit betrekking op heeft, is onvoldoende. Indien u niet voldoende onderbouwt dat het besluit voor u zal leiden tot feitelijke gevolgen van enige betekenis, zal uw bezwaar niet-ontvankelijk worden verklaard.