Anna Tsheichvili, 18 oktober 2023

Strikte voorwaarden investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing: de warmtepomp

Duurzaamheid is een hot topic en in het bijzonder hierbij duurzaamheid van woningen. Zo wordt op de woningmarkt nog meer dan jaren geleden gelet op het energielabel: voor een A-label wil men veel meer betalen dan voor een G-label. De warmtepompen en zonnepanelen vliegen je om de oren. De overheid helpt daar een handje bij mee, onder andere gelet op de energietransitie die hoog op de overheidsagenda staat.

Regelgeving voor duurzame subsidies

Er worden verschillende subsidies verstrekt voor activiteiten die passen in het beleid inzake energie en duurzaamheid, ook voor wat betreft duurzaamheid van woningen. Dit wordt onder andere gedaan op basis van de Kaderwet EZK- en LNV-subsidies. Verder geeft het Kaderbesluit nationale EZK- en LNV-subsidies de mogelijkheid aan de verantwoordelijke minister om regels te stellen voor het verstrekken van deze subsidies. Deze regels zijn opgenomen in de Regeling nationale EZK- en LNV-subsidies (de Regeling). Hieruit volgt onder andere dat voor subsidie in aanmerking komt een warmtepomp die wordt gebruikt om een woning te verwarmen én dat een erkende installateur deze moet plaatsen. Een subsidie in dit kader dekt gemiddeld 30% van de kosten voor een warmtepomp en de installatie ervan.

Uitspraak College van Beroep voor het bedrijfsleven

Onlangs is door het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) een interessante uitspraak gedaan over een subsidie voor kort gezegd een warmtepomp (ECLI:NL:CBB:2023:546). De minister had in deze zaak een aanvraag voor deze investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing voor de warmtepomp afgewezen en wel om de volgende redenen.

Zoals zojuist kort aangestipt, is een van de voorwaarden voor deze subsidie dat de warmtepomp moet zijn geïnstalleerd door een erkende installateur. Deze voorwaarde is opgenomen omdat controle op deskundige installatie (wat voorheen de voorwaarde was) intensief is gebleken, aldus de minister. Verder biedt de toepasselijke regelgeving geen ruimte om af te wijken van deze voorwaarden (er is geen zogeheten hardheidsclausule), aldus de minister. Het CBb volgt hierin de minister: er is inderdaad in strijd met deze voorwaarde gehandeld omdat de waterpomp in kwestie niet door een erkende installateur was geplaatst.

Bovendien acht het CBb de keuze voor het vereiste van installatie door een bouwinstallatiebedrijf in verband met de uitvoerbaarheid van de Regeling begrijpelijk. Dat dit vereiste de energietransitie vertraagt en voor een mono-block warmtepomp niet redelijk is omdat de installatie hiervan eenvoudig is en deskundig kan worden geïnstalleerd door een doe-het-zelver (zoals door de subsidieaanvrager was aangevoerd), kan zo zijn, maar dat doet geen afbreuk aan de uitvoerbaarheid van de Regeling.

Kortom, de voorwaarden voor deze subsidie luisteren nauw. Ook al valt er wat voor te zeggen dat bepaalde voorwaarden de energietransitie zouden kunnen vertragen, de deskundigheid van plaatsing staat voorop. In de rechtspraak wordt dit dus vooralsnog strikt gehandhaafd.

Vragen?