Verrekenen met loon mogelijk tot onder de minimum-loongrens

Met name Oost-Europese werknemers, vaak uitzendkrachten, worden nogal eens het slachtoffer van onfrisse praktijken waarbij op hun (vaak toch al niet hoge) loon door hun werkgever allerlei bedragen worden ingehouden ter vergoeding van “onkosten”. Zo betalen ze soms kapitalen voor huisvesting van vaak bedenkelijke kwaliteit. Het ministerie van werkgelegenheid en sociale zaken wilde daaraan paal en perk stellen en vaardigde een aantal jaar geleden beleid uit waarbij haar Inspectie boetes oplegde aan bedrijven die per saldo minder dan het minumum loon betaalden aan hun werknemers, omdat er op het contractuele loon bedragen werden ingehouden voor huisvesting of verzekeringen etc. Een werkgever mocht maximaal 20% van het minimumloon (dat is ongeveer € 300,-) aan huisvestingskosten verrekenen en maximaal 10% (dus € 150,-) aan zorgverzekeringspremie.
Wie méér inhield kreeg een boete. Ongetwijfeld sympathiek bedoeld van de minister, maar dit beleid had geen enkele grondslag in de wet.

Een uitzendbureau dat een boede kreeg opgelegd omdat het aan twee, inderdaad Poolse, werknemers minder had uitbetaald dan het minimum loon nadat het méér dan deze percentages met hun loon had verrekend legde daarom de zaak voor aan de rechter, en won.
Volgens de wet mogen werkgever en werknemer immers met elkaar afspreken dat er met het loon van de werknemer bepaalde zaken worden verrekend. De wet geeft zelfs een minimum bedrag dat voor de werknemer moet resteren, de beslagvrije voet.
Het betreffende uitzendbureau had aan die voorwaarde voldaan.

De minister ging nog in beroep bij de Raad van State, en stelde dat het recht op minimum loon in moest houden dat een werknemer altijd ook tenminste dat minimum loon op zijn bankrekening ontvangt.
De Raad oordeelt echter dat de wet geen plicht kent tot uitbetaling van het minimum loon, maar tot het geven van aanspraak op minimum loon. En met een aanspraak mogen andere aanspraken verrekend worden.

Ook de minister zal, hoe lovenswaardig zijn bedoelingen ook zijn, de wet moeten respecteren, en kan de contractsvrijheid van partijen niet inperken door aanvullende eisen te stellen. Althans niet door handhavingsbeleid vast te stellen. Werknemers die menen dat zij te hoge bedragen betalen, via inhouding op hun loon, voor onderdak etc., zullen dat bij de gewone rechter aan de orde moeten stellen, en worden niet langer door boetes van de arbeidsinspectie in de rug gesteund.