Juf krijgt een bal tegen haar hoofd op het schoolplein; is de school aansprakelijk?

Een onderwijzeres houdt toezicht op het schoolplein tijdens de pauze. Er wordt gevoetbald op een plek waar dat niet mag. Zij spreekt de betreffende leerlingen daar op aan, draait zich om en krijgt een bal tegen haar hoofd. Welke leerling dat op zijn geweten heeft komt niet vast te staan.
De onderwijzeres ondervindt schade als gevolg van dit ongeval, ze is langdurig arbeidsongeschikt en houdt ook wanneer zij weer aan het werk kan allerlei klachten. Is haar werkgever aansprakelijk voor die schade?

De wet stelt dat een werkgever die maatregelen moet treffen die redelijkerwijs nodig zijn om te voorkomen dat werknemers tijdens hun werk schade oplopen. Heeft een werkgever niet alles wat redelijkerwijs van hem gevergd kan worden gedaan, dan is hij in principe aansprakelijk voor de door een werknemer gelden schade. Het schoolbestuur is dus aansprakelijk voor de door de onderwijzeres geleden schade wanneer men tekort geschoten is in de zorgplicht.

De onderwijzeres stelt zich op het standpunt dat de regels omtrent voetballen op het schoolplein niet duidelijk genoeg waren, en onvoldoende werden gehandhaafd, en dat dat er aan ten grondslag lag dat er een bal naar haar is geschopt. Ook stelde zij dat er met meer dan een leerkracht gesurveilleerd had moeten worden. De kantonrechter geeft haar gelijk.

Het Hof in hoger beroep oordeelt echter anders. Dat stelt maar weer eens voorop dat het vaste rechtspraak is dat de zorgplicht van de werkgever niet een absolute waarborg beoogt te scheppen voor bescherming tegen gevaren, maar slechts de strekking heeft de werknemer in zoverre te beschermen als redelijkerwijs in verband met de arbeid kan worden gevergd. Er moet dus worden bezien in hoeverre het redelijk is om van een schoolbestuur te vergen dat het voetballen op het schoolplein verbiedt, teneinde werknemers tegen een dit type incidenten te beschermen. Het Hof kan voor een dergelijke strenge eis geen aanleiding vinden. Zo'n verbod is geen gemeengoed. Evenmin is er reden om aan te nemen dat op lagere scholen tijdens het speelkwartier en altijd meer dan één leerkracht zou moeten surveilleren. Het is ook maar de vraag of dat de nu geleden schade had kunnen voorkomen; de kans op een schade als deze na een bal tegen het hoofd te hebben gekregen is immers buitengewoon klein.

Wat het Hof in feite stelt is dat werkgevers weliswaar hun uiterste best moeten doen om ongelukken te voorkomen, maar dat tegen abnormale schade die voortvloeit uit normale voorvallen nu eenmaal bijna geen bescherming mogelijk is, zonder dat het redelijke uit het oog wordt verloren. Schoolkinderen verbieden te voetballen omdat er juffen zijn die veel ernstigere gevolgen ondervinden van een bal tegen hun hoofd dan normaliter het geval is, dat gaat, zo vindt het Hof, te ver.
Het schoolbestuur was dan ook niet in haar zorgplicht te kort geschoten, en hoefde de geleden schade niet te vergoeden.
De Hoge Raad gaat met het oordeel van het Hof mee.

Wat van een werkgever op dit vlak verwacht kan worden is, zo blijkt maar weer uit deze zaak, in zeer hoge mate afhankelijk van de specifieke omstandigheden van het geval. Zouden er bijvoorbeeld richtlijnen zijn geweest voor scholen met betrekking tot het toestaan van balspelen op het schoolplein, dan had deze zaak anders kunnen aflopen.