icon

Zoekallehuizen.nl maakt geen inbreuk

Een belangrijke uitspraak voor het databankenrecht, het auteursrecht en het internetrecht vandaag. De Rechtbank Arnhem oordeelde in een kort geding dat was aangespannen door de Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) en twee individuele makelaars tegen de B.V. die de website www.zoekallehuizen.nl (“ZAH”) exploiteert. Op deze site wordt het huizenzoekers mogelijk gemaakt een zoekopdracht in te vullen die resulteert in een lijst van alle op internet te koop staande huizen die binnen die zoekopdracht vallen. Aldus wordt een groter aanbod gegenereerd dan bij het gebruik maken van bijvoorbeeld www.funda.nl , waar alleen huizen van NVM makelaars te zien zijn.
ZAH maakt hiertoe gebruik van een zoekmachine die de websites van makelaars afstruint. Uit die pagina's wordt de belangrijkste foto overgenomen, alsmede het adres, de vraagprijs, anderhalve regel van de beschrijving en de naam van de makelaar. Via een aangebrachte deeplink kan de huizenzoeker rechtstreeks naar de pagina op de site van de makelaar waarop het huis uitgebreid staat beschreven.

De makelaars en de NVM hadden hier grote moeite mee. Volgens hen werd door deze handelswijze van ZAH o.a. inbreuk gemaakt op hun databankrecht, hun auteursrecht (op foto's en beschrijvingen) en hun recht op geschriftenbescherming. De Voorzieningenrechter is het daar echter allemaal niet mee eens.

Om te beginnen is een in een website van een makelaar opgenomen bestand van te koop staande woningen naar zijn oordeel geen databank in de zin van de Databankenwet. Het databankrecht beoogt investeringen in het opslaan en verwerken van bestaande gegevens te beschermen (en daardoor te stimuleren). Niet het creëren van die gegevens. De rechter is van oordeel dat het zwaartepunt in de activiteiten van de makelaars in dat creëren ligt. (Inclusief het “lunchen en borrelen” dat blijkbaar zijdens de makelaars was aangevoerd en waarover de rechter slechts droogjes opmerkt: “Activiteiten als lunchen en borrelen zijn gericht op omzetvergroting van de makelaar en hebben onvoldoende relatie tot de exploitatie van de gegevensverzameling.”)
De makelaars hadden weliswaar betoogd dat zij wel 150 tot 250 euro per huis kwijt waren aan het invoeren en actueel houden van de omschrijvingen, maar volgens de rechter hadden ze dat onvoldoende aangetoond. De gegevens op internet vormen aldus slechts een spinoff van andere activiteiten.

Van auteursrechtinbreuk is evenmin sprake. Door de verkleining van de foto's zijn de oorspronkelijke elementen daarvan niet meer herkenbaar. De omschrijvingen zijn te feitelijk van aard om auteursrechtelijk beschermd te zijn. Ze komen echter wel voor de pseudo-auteursrechtelijke geschriftenbescherming in aanmerking. Die biedt echter ook weer geen soelaas, omdat ZAH hier een beroep kan doen op het citaatrecht….! Deeplinken, tenslotte, is verveelvoudigen noch openbaar maken.

Bent u er nog? Dit is een stevige uitspraak (en ik heb nog maar de helft besproken). De overwegingen inzake het databankrecht staan wat mij betreft als een huis (no pun intended). Waar je van de funda-database nog kunt zeggen dat het een databank is waar een substantiële investering aan ten grondslag ligt (zoals in de beroemde zaak NVM / El Cheapo werd aangenomen), kan ik goed begrijpen dat dit voor een gewone losse makelaars-site niet geldt. Auteursrechtelijk constateer ik echter een vrij hoog “van dik hout zaagt men planken”-gehalte. Ik weet met name niet of ik de overwegingen inzake de foto's en inzake het citaatrecht wel helemaal kan ondersteunen. Een zoekmachine die citeert? Een foto die zijn oorspronkelijkheid verliest door verkleining? Zou de rechtvaardiging van het gebruik door ZAH hier niet in andere vormen van fair use kunnen worden gevonden?

We zullen het merken, want het zou me verbazen als de eisers niet in hoger beroep gaan…

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
Zoekallehuizen.nl maakt geen inbreuk

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief