Koper onroerend goed belanghebbende? (II)

Een natuurlijke of rechtspersoon is volgens de Algemene wet bestuursrecht belanghebbende indien deze een rechtstreeks belang heeft bij een besluit. In het geval het gestelde belang uitsluitend voortkomt uit een contractuele relatie is er sprake van een afgeleid belang, zodat de betrokkene niet als belanghebbende wordt aangemerkt.

Dit geldt echter niet voor ieder afgeleid belang. In een recente eerdere weblog is al aandacht besteed aan de uitzondering, namelijk dat een economisch eigenaar van een onroerend goed toch belanghebbend kan zijn, ondanks de omstandigheid dat diens belang uitsluitend voortkomt uit een contractuele relatie. In de besproken uitspraak werd echter geconcludeerd dat er geen belanghebbendheid was.

De Afdeling bestuursrechtspraak heeft onlangs een uitspraak gedaan waarin een economisch eigenaar van een onroerend goed wel als belanghebbende werd aangemerkt.

De volgende omstandigheden leidden tot de onderhavige uitspraak. Met de economische eigendom kwamen alle baten en lasten van het onroerend goed voor rekening van betrokkene, het risico berustte bij hem, de exploitatie van het onroerend goed kwam voor diens rekening en risico, hij was bevoegd tot het verrichten van alle feitelijke en rechtshandelingen en de juridisch eigenaar diende zich anders dan op verzoek van de economisch eigenaar te onthouden van het verrichten van enige feitelijke of rechtshandeling met betrekking tot het goed. Onder deze omstandigheden is de Afdeling van oordeel dat de betrokkene als belanghebbende dient te worden aangemerkt, aangezien een reële mogelijkheid bestaat dat zij door het betrokken besluit (i.c. een aanwijzing als gemeentelijk monument) in zijn aan de economische eigendom ontleende belang zal worden geschaad.

Met deze rechtspraak wordt de gewone koper niet belanghebbende bij een besluit ten aanzien van het onroerend goed, waarop zijn overeenkomst betrekking heeft. Onder omstandigheden kan dit echter anders zijn, met name nadat eventuele ontbindende voorwaarden zijn uitgewerkt, de leveringsdatum nadert en bijvoorbeeld aan de koper de sleutels ter beschikking zijn gesteld. Indien de sleutelverklaring, die in dit verband wordt opgesteld, wordt aangevuld met bepalingen als hiervoor beschreven, zal de koper worden aangemerkt als belanghebbende bij een besluit ten aanzien van het onroerend goed.