Praktijkgebieden: Bestuursrecht
Tussen het privaatrecht en het bestuursrecht ligt een harde grens die in hoofdzaak is getrokken door de rechtsmachtsverdeling. De burgerlijke rechter oordeelt over het privaatrecht en de bestuursrechter over het bestuursrecht. Deze rechters moeten elkaar niet voor de voeten lopen of in elkaars vaarwater komen. De zogenaamde leer van de formele rechtskracht dwingt de burgerlijke rechter uit te gaan van de rechtmatigheid van een besluit indien de bestuursrechter dit een uitspraak heeft bevestigd of de mogelijkheid van bestuursrechtelijke rechtsbescherming niet is benut. De bestuursrechter onthoudt zich zoveel als mogelijk van oordelen over de civielrechtelijke verhoudingen, doch ontkomt daar in een aantal situaties niet aan.
Bijvoorbeeld bij de (ambtshalve) te verrichten toets of een partij nog procesbelang heeft in een bestuursrechtelijke procedure, zal de bestuursrechter civielrechtelijke vragen dienen te beantwoorden. Indien wordt opgekomen tegen de weigering van een vergunning en gebruikmaking van deze vergunning afhankelijk is van de toestemming van een derde, zal de bestuursrechter (moeten) nagaan of het is uitgesloten dat deze toestemming wordt verkregen. In dat geval wordt het beroep wegens gebrek aan belang niet-ontvankelijk verklaard. Uit de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van 21 december 2011 blijkt dat niet snel tot de conclusie wordt gekomen dat is uitgesloten dat in de toekomst van een vergunning gebruik kan worden gemaakt ondanks het ontbreken van een benodigde civielrechtelijke toestemming. Dat de Hoge Raad in de civiele procedure heeft bevestigd dat de vereiste toestemming terecht is geweigerd, is daarvoor onvoldoende wanneer tegen het arrest van de Hoge Raad een klacht is ingediend bij het EHRM, aldus de Afdeling. De Afdeling volstaat hier dus met het vaststellen dat een toestemming is vereist en een procedure openstaat om een oordeel van de burgerlijke rechter over de weigering deze toestemming te verlenen ter discussie te stellen. De Afdeling toetst niet, ook niet marginaal, in hoeverre de weigering de toestemming te verlenen in rechte uiteindelijk in stand zal blijven.
De bestuursrechter ontkomt niet aan een indringender toets aan het privaatrecht waar het gaat om de omgevingsvergunning met ontheffing waarbij een partij zich op standpunt stelt dat zich een privaatrechtelijke belemmering voordoet, die in de weg staat aan de uitvoering van het bouwplan, waarop de ontheffing betrekking heeft. Volgens vaste rechtspraak kan een dergelijke belemmering aan het verlenen van een ontheffing in de weg staan indien deze een evident karakter heeft. Hiervan is geen sprake in het geval het bestaan van de belemmering afhankelijk is van een beroep op verjaring en wordt bestreden dat een verjaring heeft plaatsgevonden (ABRvS 21 september 2011 en ABRvS 27 juli 2011). De bestuursrechter gaat voorts uit van hetgeen in het kadaster is opgenomen, ook indien een procedure aanhangig is bij de civiele rechter tot wijziging (ABRvS 31 augustus 2011).
Ook in andere vraagstukken ontkomt de bestuursrechter er niet aan een oordeel te geven over het privaatrecht. Bijvoorbeeld waar het gaat om de vraag in het kader van een dwangsombesluit welke (rechts)persoon als overtreder is aan te merken en het in zijn/haar macht heeft een overtreding te beëindigen, zal de bestuursrechter niet zelden een analyse maken van de contractuele verhoudingen om vast te stellen of er feitelijke zeggenschap.
De scheiding tussen de rechtsmachten is dus bepaald niet waterdicht.
Door het leggen van conservatoir (derden) beslag worden vermogensbestanddelen van een wederpartij per direct bevroren. Er kan geen overdracht meer plaatsvinden en in bepaalde gevallen kunnen vermogensbestanddelen zelfs elders in bewaring worden gegeven. Deze actie kan druk zetten op de wederpartij waardoor een snelle oplossing kan worden bereikt.
Beslaglegging moet wel altijd worden gevolgd door een bodem of arbitrage procedure, tenzij eerder een buitengerechtelijke oplossing wordt bereikt.
Onterecht leggen van beslag moet worden voorkomen; het kan leiden tot een schadevergoedingsactie.
Wij onderzoeken graag of dit rechtsmiddel in uw situatie tot een spoedige oplossing kan leiden.
Snel een uitspraak nodig van de rechter over een bepaalde urgente situatie? In dat geval is een kort geding een oplossing voor uw situatie. De rechter geeft een voorlopig oordeel waaraan partijen zich al dan niet op straffe van een dwangsom dienen te houden.
Wij denken graag mee over de voor uw situatie passende juridische oplossing.
Dit is in het civiele en bestuurlijke recht de procedure die (al dan niet na hoger beroep) leidt tot een definitieve beslechting van het geschil. Anders dan in een kort geding ligt de nadruk hier veel meer op een schriftelijke uitwisseling van processtukken.
Wij onderzoeken graag of dit de aangewezen procedure is voor uw geschil.
Een partij die zich beroept op de rechtsgevolgen van de door haar gestelde feiten of rechten moet deze bewijzen. Voorafgaand aan iedere gewenste procedure moet derhalve de bewijspositie worden bekeken.
Soms is het bewijs nog niet voldoende in handen van de cliënt. In dat geval is nadere actie gewenst. Te denken valt dan bijvoorbeeld aan het instellen van een (voorlopig) getuigenverhoor of het afdwingen van het verkrijgen van inzage in bepaalde documenten die zich bij de wederpartij bevinden (exhibitieplicht).
Wij zoeken graag met u naar de mogelijkheden om uw bewijsprobleem op te lossen.
Soms ontstaat er in een onderneming een intern geschil tussen aandeelhouders of tussen het bestuur en (enkele) aandeelhouders. Dit kan bijvoorbeeld gaan over de te volgen strategie van de onderneming. In dat geval kan aan de Ondernemingskamer, een speciaal daarvoor geëquipeerde afdeling van het Hof Amsterdam -- bij ons kantoor om de hoek -- een onderzoek naar de gang van zaken binnen de onderneming worden gevraagd. Zo'n onderzoek kan worden voorafgegaan door het vragen van voorlopige voorzieningen, zoals het schorsen van een bestuurder voor de duur van de procedure of het tijdelijk ontnemen van het stemrecht van een aandeelhouder.
Wij denken graag mee over de voor uw situatie passende oplossing.