Retentierecht van aannemer

Retentierecht van aannemer in de bouw

Een aannemer kan zijn retentierecht uitoefenen als zijn opdrachtgever bijv. niet aan zijn betalingsverplichting voldoet. In dat geval kan de aannemer een zaak onder zich houden (bijv. een bouwplaats) totdat de opdrachtgever wel aan deze verplichting voldoet. Feitelijk komt het er dan op neer dat de aannemer de toegang tot deze bouwplaats ontzegt aan de opdrachtgever.

Dit kan door deze plaats af te sluiten, of door ontruiming van deze plaats te weigeren waardoor de opdrachtgever geen gebruik kan maken ervan (door bijv. de steigers en/of andere materialen te laten staan). Het uitoefenen van het retentierecht kan verstrekkende gevolgen hebben aangezien deze bouwplaats bijv. een woning of bedrijfspand kan zijn.

Retentierecht in de wet: voorwaarden en vereisten

Vanwege deze verstrekkende gevolgen, moet er aan strenge vereisten zijn voldaan om het retentierecht uit te oefenen. In de wet is het retentierecht te vinden in boek 3, concreet in artikel 290 e.v. Uit de wet volgt dat voor het uitoefenen van dit recht in ieder geval aan drie vereisten moet zijn voldaan:

er moet sprake zijn van een opeisbare vordering op de schuldenaar;
er moet voldoende samenhang zijn tussen de opeisbare vordering en de verplichting van de schuldeiser om de zaak weer in de macht van de schuldenaar te brengen; en
de schuldeiser moet feitelijke macht hebben over de zaak.

Hoe lang duurt retentierecht?

Het retentierecht vervalt als de schuldenaar de overeenkomst nakomt. Dus in het geval van een retentierecht van een aannemer, vervalt dit recht op het moment dat de opdrachtgever zijn betalingsverplichting nakomt. De aannemer moet dan de zaak vrijgeven.

Uit artikel 3:294 BW volgt ook dat het retentierecht eindigt als de zaak weer in de macht komt van de schuldenaar. Wanneer de aannemer bijv. de opdrachtgever tot het werk toelaat, verliest hij de feitelijke macht over het werk. Hierdoor kan geen sprake meer zijn van opschorting van de nakoming van de verplichting tot afgifte en bestaat er dus geen retentierecht meer.

Onterecht retentierecht

Indien een schuldeiser echter geen opeisbare vordering op een schuldenaar heeft, en toch een zaak onder zich houdt van een vermeende schuldenaar, is het uitoefenen van het retentierecht onrechtmatig. Door dit recht dan toch (ten onrechte) uit te oefenen, pleegt de schuldeiser een onrechtmatige daad jegens de vermeende schuldenaar. In zulke gevallen kan de schuldeiser schadeplichtig zijn (als de vermeende schuldenaar schade lijdt door deze onrechtmatige daad).

Wat is retentierecht?

Het retentierecht geeft een schuldeiser de bevoegdheid om een roerend goed dat hij bezit niet af te staan aan de schuldenaar, zolang niet is voldaan aan zijn prestatie of inspanningen.

Diensten Wieringa op dit gebied

Het retentierecht in de bouw is een krachtig pressiemiddel om betaling af te dwingen. Wordt u geconfronteerd met een opdrachtgever die zijn (betalings)verplichtingen niet nakomt, of met een aannemer die een beroep doet op het retentierecht? Neem gerust contact met ons op. Wij zijn u graag van dienst!

Retentierecht van aannemer

Key contact