Praktijkgebieden: Medezeggenschap, Zorg
Naast de bekende medezeggenschap door werknemers middels ondernemingsraden, kennen zorginstellingen ook cliëntenraden. Een cliëntenraad van een zorginstelling behartigt de belangen van de patiënten en cliënten. Een cliëntenraad heeft net als een ondernemingsraad recht op informatie, overleg, adviesrecht, recht van enquête en invloed op de samenstelling van het bestuur en raad van toezicht van de zorginstelling. Die rechten ontleent de cliëntenraad aan de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen.
Artikel 2 van die wet bepaalt dat de zorgaanbieder voor elke door hem in stand gehouden instelling een cliëntenraad instelt, die binnen het kader van de doelstellingen van de instelling in het bijzonder de gemeenschappelijke belangen van de cliënten behartigt.
De Hoge Raad heeft in december uitleg gegeven van het begrip “instelling” zoals bedoeld in de wet. De casus ging over een instelling in Brabant die zorg verleent aan 2700 kinderen en volwassenen met een lichamelijke of verstandelijke beperking. De instelling heeft meerdere afzonderlijke locaties, maar wordt door de toezichthouder (Wet Toelating Zorginstellingen) als één gezien. De afzonderlijke locaties hebben geen eigen WTZi-toelating. De instelling wijzigde eerst haar organisatiestructuur, waardoor meerdere locaties onder een overkoepelende divisie kwamen te vallen. Als gevolg daarvan werd ook de medezeggenschapsstructuur gewijzigd. De cliëntenraden werden niet langer geografisch georganiseerd, maar per divisie. Dit had tot gevolg dat er minder officiële cliëntenraden overbleven. Een bepaalde cliëntenraad die als gevolg van de verandering opging in een centrale raad en zelf geen wettelijke rechten meer overhield, verzocht de kantonrechter om hem als cliëntenraad (met alle bijbehorende rechten) te erkennen.
In cassatie oordeelde de Hoge Raad dat de wetgever niet kon hebben bedoeld dat zorgaanbieders die één WTZi-toelating hadden, maar meerdere financiers, worden verplicht tot het instellen van grote aantallen cliëntenraden. Volgens de letter van de wet zou deze instelling kunnen volstaan met het instellen van één cliëntenraad.
Dat leidt er bij een grote organisatie als deze toe dat medezeggenschap niet hoeft te worden georganiseerd op het (lagere) niveau waar daadwerkelijk de zorg wordt verleend (hoe maatschappelijk gewenst dat ook kan zijn). De Hoge Raad legt de wettekst uit en laat het aan de wetgever om de wet aan te passen aan de huidige maatschappelijke opvattingen.
Deze uitkomst zal een geruststelling zijn voor een aantal grote zorginstellingen. Zij dienen er echter wel voor te waken dat medezeggenschap serieus wordt genomen. In de recent vernieuwde Governancecode Zorg is nu vastgelegd dat “medezeggenschap van cliënten (Cliëntenraad) en hun verwanten en van medewerkers (OR), en advisering en beïnvloeding door professionals (is) van groot belang [is] voor de koersbepaling van de zorgorganisatie, het bewaken van de maatschappelijke doelstelling van de organisatie en het delen van waarden en normen. Medezeggenschap ligt in het verlengde van het primair proces.”
De Code benadrukt dat uitsluitend naleving van de wettelijke regeling een onvoldoende waarborg is voor een actief en transparant medezeggenschapsbeleid. De uitleg van de Hoge Raad is in deze dus niet zaligmakend.
Maartje Oliemans-Ouwehand is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied zorg.
Door het leggen van conservatoir (derden) beslag worden vermogensbestanddelen van een wederpartij per direct bevroren. Er kan geen overdracht meer plaatsvinden en in bepaalde gevallen kunnen vermogensbestanddelen zelfs elders in bewaring worden gegeven. Deze actie kan druk zetten op de wederpartij waardoor een snelle oplossing kan worden bereikt.
Beslaglegging moet wel altijd worden gevolgd door een bodem of arbitrage procedure, tenzij eerder een buitengerechtelijke oplossing wordt bereikt.
Onterecht leggen van beslag moet worden voorkomen; het kan leiden tot een schadevergoedingsactie.
Wij onderzoeken graag of dit rechtsmiddel in uw situatie tot een spoedige oplossing kan leiden.
Snel een uitspraak nodig van de rechter over een bepaalde urgente situatie? In dat geval is een kort geding een oplossing voor uw situatie. De rechter geeft een voorlopig oordeel waaraan partijen zich al dan niet op straffe van een dwangsom dienen te houden.
Wij denken graag mee over de voor uw situatie passende juridische oplossing.
Dit is in het civiele en bestuurlijke recht de procedure die (al dan niet na hoger beroep) leidt tot een definitieve beslechting van het geschil. Anders dan in een kort geding ligt de nadruk hier veel meer op een schriftelijke uitwisseling van processtukken.
Wij onderzoeken graag of dit de aangewezen procedure is voor uw geschil.
Een partij die zich beroept op de rechtsgevolgen van de door haar gestelde feiten of rechten moet deze bewijzen. Voorafgaand aan iedere gewenste procedure moet derhalve de bewijspositie worden bekeken.
Soms is het bewijs nog niet voldoende in handen van de cliënt. In dat geval is nadere actie gewenst. Te denken valt dan bijvoorbeeld aan het instellen van een (voorlopig) getuigenverhoor of het afdwingen van het verkrijgen van inzage in bepaalde documenten die zich bij de wederpartij bevinden (exhibitieplicht).
Wij zoeken graag met u naar de mogelijkheden om uw bewijsprobleem op te lossen.
Soms ontstaat er in een onderneming een intern geschil tussen aandeelhouders of tussen het bestuur en (enkele) aandeelhouders. Dit kan bijvoorbeeld gaan over de te volgen strategie van de onderneming. In dat geval kan aan de Ondernemingskamer, een speciaal daarvoor geëquipeerde afdeling van het Hof Amsterdam -- bij ons kantoor om de hoek -- een onderzoek naar de gang van zaken binnen de onderneming worden gevraagd. Zo'n onderzoek kan worden voorafgegaan door het vragen van voorlopige voorzieningen, zoals het schorsen van een bestuurder voor de duur van de procedure of het tijdelijk ontnemen van het stemrecht van een aandeelhouder.
Wij denken graag mee over de voor uw situatie passende oplossing.