Praktijkgebieden: Contracten
Bij overeenkomsten die de bedoeling hebben dat goederen van eigenaar wisselen, maken juristen onderscheid tussen de zogenaamde obligatoire fase en de goederenrechtelijke fase. De belangrijkste van deze overeenkomsten is de koop. In de eerste fase wordt de koopovereenkomst gesloten: de verkoper verplicht zich om een zaak te leveren; de koper verplicht zich om een koopprijs te betalen. Hoewel deze fase juridisch grote gevolgen heeft, is er van buiten nog niets zichtbaar. Dat is pas het geval in de tweede fase: op dat moment hebben verkoper en koper de bedoeling om de eigendom van de zaak daadwerkelijk te doen overgaan en verrichten zij daarvoor één of meerdere handelingen.
Bij het gros van de koopovereenkomsten is dit onderscheid niet merkbaar. Het zal de meeste mensen ook weinig kunnen schelen of zij van een pak suiker eigenaar worden op het moment dat zij het uit de schappen van de supermarkt halen, op het moment dat zij ervoor betalen, op het moment dat zij de winkel verlaten of ergens daartussenin. Maar bij de koop van een woning (of andere onroerende zaak) ligt het anders en ook als er een faillissement dreigt, kan blijken dat wel degelijk van belang is wanneer de eigendom nu precies overgaat.
Vrijwel iedereen weet dat de koper van een woning na zijn eerste bezoek aan de notaris nog weinig reden heeft om de champagnefles te ontkurken. Die eerste keer tekent hij immers “slechts” wat in de wandeling het voorlopig koopcontract wordt genoemd. Pas de tweede keer, als de leveringsakte wordt getekend en die vervolgens door de notaris in het kadaster wordt ingeschreven, wisselt de eigendom. Het eerste document wordt – ten onrechte – voorlopig koopcontract genoemd omdat veelal wordt gedacht dat de definitieve koop pas bij de leveringsakte tot stand komt. Maar dat is een misvatting. Al bij ondertekening van het eerste document zit de koper aan de koop vast. Het is wel zo dat er voor particulieren enkele jaren geleden een bedenktijd van drie dagen is ingevoerd en er vaak financieringsvoorbehouden worden opgenomen.
Zo omslachtig als het met onroerende zaken is, zo simpel is het bij roerende zaken. Zo wordt de koper van een auto al eigenaar op het moment dat hij het sleuteltje van de vorige eigenaar ontvangt. Daarvoor is niet nodig, zoals vaak wordt gedacht, dat hij in het kentekenregister als de nieuwe eigenaar wordt ingeschreven. Ook bij andere roerende zaken (een fiets, een theepot, een golfbal) gaat de eigendom over door simpelweg de afgifte van de betreffende zaak. Of de koper ervoor betaald heeft, is dus niet relevant.
En dat laatste is waar het vaak misgaat als de verkoper failliet gaat. Het is vrij algemeen bekend dat een aanbetaling verdwijnt in het grote zwarte gat van het faillissement, zoals het wel wordt genoemd. Maar zelfs als de volledige koopsom is betaald en na het faillissement alleen de levering nog moet plaats vinden, vist de koper achter het net. De Faillissementswet verbiedt namelijk ook in dat geval de curator in het faillissement van de verkoper om de koper de eigendom van de vooruitbetaalde zaak te verschaffen.
Dus als u niet zeker bent van de kredietwaardigheid van uw leverancier, doe dan geen aanbetalingen. U bent er niet toe verplicht en het is al helemaal niet nodig dat u het volledige aankoopbedrag vooruit voldoet.
Peter Bos is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied contracten.
Door het leggen van conservatoir (derden) beslag worden vermogensbestanddelen van een wederpartij per direct bevroren. Er kan geen overdracht meer plaatsvinden en in bepaalde gevallen kunnen vermogensbestanddelen zelfs elders in bewaring worden gegeven. Deze actie kan druk zetten op de wederpartij waardoor een snelle oplossing kan worden bereikt.
Beslaglegging moet wel altijd worden gevolgd door een bodem of arbitrage procedure, tenzij eerder een buitengerechtelijke oplossing wordt bereikt.
Onterecht leggen van beslag moet worden voorkomen; het kan leiden tot een schadevergoedingsactie.
Wij onderzoeken graag of dit rechtsmiddel in uw situatie tot een spoedige oplossing kan leiden.
Snel een uitspraak nodig van de rechter over een bepaalde urgente situatie? In dat geval is een kort geding een oplossing voor uw situatie. De rechter geeft een voorlopig oordeel waaraan partijen zich al dan niet op straffe van een dwangsom dienen te houden.
Wij denken graag mee over de voor uw situatie passende juridische oplossing.
Dit is in het civiele en bestuurlijke recht de procedure die (al dan niet na hoger beroep) leidt tot een definitieve beslechting van het geschil. Anders dan in een kort geding ligt de nadruk hier veel meer op een schriftelijke uitwisseling van processtukken.
Wij onderzoeken graag of dit de aangewezen procedure is voor uw geschil.
Een partij die zich beroept op de rechtsgevolgen van de door haar gestelde feiten of rechten moet deze bewijzen. Voorafgaand aan iedere gewenste procedure moet derhalve de bewijspositie worden bekeken.
Soms is het bewijs nog niet voldoende in handen van de cliënt. In dat geval is nadere actie gewenst. Te denken valt dan bijvoorbeeld aan het instellen van een (voorlopig) getuigenverhoor of het afdwingen van het verkrijgen van inzage in bepaalde documenten die zich bij de wederpartij bevinden (exhibitieplicht).
Wij zoeken graag met u naar de mogelijkheden om uw bewijsprobleem op te lossen.
Soms ontstaat er in een onderneming een intern geschil tussen aandeelhouders of tussen het bestuur en (enkele) aandeelhouders. Dit kan bijvoorbeeld gaan over de te volgen strategie van de onderneming. In dat geval kan aan de Ondernemingskamer, een speciaal daarvoor geëquipeerde afdeling van het Hof Amsterdam -- bij ons kantoor om de hoek -- een onderzoek naar de gang van zaken binnen de onderneming worden gevraagd. Zo'n onderzoek kan worden voorafgegaan door het vragen van voorlopige voorzieningen, zoals het schorsen van een bestuurder voor de duur van de procedure of het tijdelijk ontnemen van het stemrecht van een aandeelhouder.
Wij denken graag mee over de voor uw situatie passende oplossing.