Praktijkgebieden: Vastgoed
Het is niet ongebruikelijk dat overheden (gemeente, provincie, rijk) een overeenkomst sluiten met (semi)private partijen voor de (her)ontwikkeling van een stadsgebied. Er wordt dan een contract gesloten voor het aankopen van grond, het bijeenbrengen van kapitaal, het laten uitvoeren van studies, het organiseren van onderzoeken, het laten uitvoeren van bouwwerken en het verzorgen van coördinatie. Volgens een belangwekkend arrest van het Hof van Justitie van 18 januari 2007 vallen dergelijke ontwikkelingsovereenkomsten onder de aanbestedingsrichtlijnen. Indien de drempels worden overschreden – en dat zal al snel het geval zijn bij dergelijke omvangrijke projecten – moet dus een openbare aanbestedingsprocedure worden gevolgd.
Wat was er aan de hand ? De stad Roanne in Frankrijk had besloten het stationsgebied te herontwikkelen. Zij wilde een multiplex bioscoop, bedruifsruimten, recreatiepark, parkeerterrein, toegangswegen en openbare ruimte (doen) aanleggen. De gemeente sloot een contract voor deze herontwikkeling met SEDL, een gemengde vennootschap voor stadsontwikkeling. Enkele gemeenteraadsleden vonden echter dat er een openbare aanbesteding moest plaatsvinden. Zij hebben de administratieve rechter verzocht het besluit tot het aangaan van de overeenkomst te vernietigen. De Franse rechter heeft vervolgens prejudiciële vragen gesteld aan het Europese Hof van Justitie.
Het Hof bepaalt dat dergelijke overeenkomsten moeten worden aangemerkt als een overheidsopdracht in de zin van de aanbestedingsrichtlijn. De hoofdcomponent van de overeenkomst is immers de aanleg van een recreatiepark. Hieraan doet niet af dat de overeenkomst ook betrekking heeft op diensten, zoals het beheer een de organisatie van werken. Overigens zou dat laatste ook weinig uit moeten maken: als het geen “werk” is maar een “dienst”, valt het waarschijnlijk onder de dienstenrichtlijn. Evenmin doet aan deze kwalificatie af, dat dat SEDL de feitelijke bouwwerkzaamheden zal doen uitvoeren door een derde, dat de gebouwen uiteindelijk door derden zullen worden gekocht of dat ook derden de nodige gelden bijeen zullen brengen. Wellicht ten overvloede, stelt het Hof nog dat de overeenkomst een economische functie heeft doordat daarmee de gemeente probeert het betreffende stadsgebied nieuw leven in te blazen.
Ook over de berekening van de waarde van de overeenkomst, wordt een belangwekkende overweging gegegeven. Volgens het Hof moet de totale waarde van de opdracht voor de uitvoering van werken worden meegeteld bij de vraag of de drempelwaarde wordt overschreden, en niet alleen het gedeelte dat door de gemeente wordt betaald. Ook de inkomsten van derden moeten worden meegeteld bij die berekening.
Ten overvloede wijst het Hof er nog eens op dat SEDL niet een volledige overheidsvennootschap is omdat het kapitaal van SEDL ook is bijeengebracht door particulieren. Er kan dus geen sprake zijn van een “in-house” project.
Deze uitspraak kan grote gevolgen hebben voor de wijze waarop (her)ontwikkeling van stadsgebieden plaats vindt. De praktijk is immers dat dergelijke (her)ontwikkelingen worden uitgevoerd in een samenwerkingsverband tussen overheid en bedrijfsleven. Zo is het de bedoeling dat de Zuid-as ook wordt ontwikkeld met door een NV, waarin zowel de gemeente Amsterdam als private partijen deelnemen. Voordat echter de opdracht kan worden gegund aan een dergelijke NV, moet een openbare aanbesteding plaatvinden.
Jonathan Barth is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied vastgoed.
Door het leggen van conservatoir (derden) beslag worden vermogensbestanddelen van een wederpartij per direct bevroren. Er kan geen overdracht meer plaatsvinden en in bepaalde gevallen kunnen vermogensbestanddelen zelfs elders in bewaring worden gegeven. Deze actie kan druk zetten op de wederpartij waardoor een snelle oplossing kan worden bereikt.
Beslaglegging moet wel altijd worden gevolgd door een bodem of arbitrage procedure, tenzij eerder een buitengerechtelijke oplossing wordt bereikt.
Onterecht leggen van beslag moet worden voorkomen; het kan leiden tot een schadevergoedingsactie.
Wij onderzoeken graag of dit rechtsmiddel in uw situatie tot een spoedige oplossing kan leiden.
Snel een uitspraak nodig van de rechter over een bepaalde urgente situatie? In dat geval is een kort geding een oplossing voor uw situatie. De rechter geeft een voorlopig oordeel waaraan partijen zich al dan niet op straffe van een dwangsom dienen te houden.
Wij denken graag mee over de voor uw situatie passende juridische oplossing.
Dit is in het civiele en bestuurlijke recht de procedure die (al dan niet na hoger beroep) leidt tot een definitieve beslechting van het geschil. Anders dan in een kort geding ligt de nadruk hier veel meer op een schriftelijke uitwisseling van processtukken.
Wij onderzoeken graag of dit de aangewezen procedure is voor uw geschil.
Een partij die zich beroept op de rechtsgevolgen van de door haar gestelde feiten of rechten moet deze bewijzen. Voorafgaand aan iedere gewenste procedure moet derhalve de bewijspositie worden bekeken.
Soms is het bewijs nog niet voldoende in handen van de cliënt. In dat geval is nadere actie gewenst. Te denken valt dan bijvoorbeeld aan het instellen van een (voorlopig) getuigenverhoor of het afdwingen van het verkrijgen van inzage in bepaalde documenten die zich bij de wederpartij bevinden (exhibitieplicht).
Wij zoeken graag met u naar de mogelijkheden om uw bewijsprobleem op te lossen.
Soms ontstaat er in een onderneming een intern geschil tussen aandeelhouders of tussen het bestuur en (enkele) aandeelhouders. Dit kan bijvoorbeeld gaan over de te volgen strategie van de onderneming. In dat geval kan aan de Ondernemingskamer, een speciaal daarvoor geëquipeerde afdeling van het Hof Amsterdam -- bij ons kantoor om de hoek -- een onderzoek naar de gang van zaken binnen de onderneming worden gevraagd. Zo'n onderzoek kan worden voorafgegaan door het vragen van voorlopige voorzieningen, zoals het schorsen van een bestuurder voor de duur van de procedure of het tijdelijk ontnemen van het stemrecht van een aandeelhouder.
Wij denken graag mee over de voor uw situatie passende oplossing.