icon

Raad van State houdt monopolie van Lotto in stand

Zoals algemeen bekend heeft Nederland een kansspelbeleid waarbij voor het organiseren van het lottospel maar één vergunning verleend kan worden. Dit monopolie wordt al sinds mensenheugenis vastgehouden door het staatsbedrijf Nederlandse Loterij B.V.. Kortom, de overheid mag volgens haar eigen wetgeving maar één vergunning verstrekken en heeft deze aan haar eigen staatsbedrijf gegund. Over deze kwestie wordt al jarenlang geprocedeerd door verschillende marktpartijen met het doel om dit monopolie te doorbreken. Recent heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State in een drietal uitspraken uitgemaakt dat de Kansspelautoriteit vast mag houden aan het éénvergunningstelsel.

De kern van de juridische strijd richt zich op de discrepantie tussen de lotto en andere loterijen. Er is namelijk een wettelijk verschil gemaakt tussen het organiseren van een lotto en het organiseren van loterijen. Voor het organiseren van loterijen is er namelijk een uitzondering op het éénvergunningstelsel: indien de opbrengsten een algemeen belang dienen (lees: goede doelen) kunnen er meer vergunningen verstrekt worden. In het kader van het tegengaan van criminaliteit, gokverslaving te voorkomen en consumenten te beschermen meent onze overheid aan dit éénvergunningstel voor lotto's vast te kunnen houden.

Beperking vrij verkeer van diensten

Een grote internationale aanbieder van kansspelen, Betfair, meent dat de situatie zoals deze in Nederland was ingericht niet horizontaal consistent was en daarmee in strijd is met Europees Recht. Het beperkt immers het vrij verkeer van diensten, omdat geen andere aanbieders kunnen toetreden tot de markt. In een eerdere uitspraak van de Raad van State is bepaald dat de kansspelautoriteit onvoldoende had gemotiveerd waarom een dergelijk verschil toegestaan zou zijn.

Dit mocht Betfair niet baten. De kansspelautoreit bracht een nieuwe motivering naar voren waarop Betfair besloot om opnieuw een procedure te starten. In deze kwestie is dus recentelijk uitspraak gedaan door de Raad van State. De uitkomsten van die procedure zijn dat het beleid toch horizontaal consistent is en het systeem in stand kan blijven. Volgens de Afdeling heeft de kansspelautoriteit voldoende aangetoond dat er sprake is van horizontale consistentie: ondanks overeenkomsten tussen lotto’s en loterijen zijn er voldoende verschillen om het verschil in het vergunningstelsel te kunnen maken. Volgens de kansspelautoriteit speelt het kanaliseren van spelers naar legale aanbieders een dermate belangrijke rol, dat het toestaan van meerdere aanbieders risico’s met zich mee zou brengen in het kader van die kanalisatiefunctie. Dat risico ligt er in dat bij meerdere aanbieders geen van hen krachtig genoeg zou zijn om een zo grote prijzenpot te maken dat de kanalisatiefunctie kan worden waargemaakt. Ook zou de aard van de spelen en de mate van afdracht aan goede doelen verschillen, dat al met al gesproken kan worden van voldoende verschil tussen de spelen dat een verschil in vergunningenstelsel horizontaal consistent is.

De betrokken partijen hebben de mogelijkheid om de Europese rechter te vragen om zich over deze uitspraak te buigen.

Wet Kansspelen op afstand

Opvallend is dat per 1 april 2021 de nieuwe Wet Kansspelen op afstand in werking zal treden. Daarmee wordt de deur wagenwijd open gezet voor (buitenlandse) online aanbieders van kansspelen. Interessant is uiteraard in hoeverre de inperkingen van het Nederlandse kansspelbeleid (één vergunningstelsel voor lotto’s, maar ook voor casino’s) stand zal houden bij deze openstelling voor externe aanbieders. Op de online markt is immers de preventie van criminaliteit en gokverslaving (het beoogde doel van het monopolie) veel minder goed mogelijk.

Advies nodig?

Wieringa Advocaten is al jaren betrokken bij vraagstukken rondom schaarse rechten/vergunningen en treedt op voor verschillende partijen die aanlopen tegen van overheidswege opgelegde inperkingen. Wij volgen de actualiteiten nauwlettend en kunnen u altijd voorzien van advies op basis van de meest recente ontwikkelingen.


Franko Zivkovic – Laurenta is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied schaarste rechten.

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
Raad van State houdt monopolie van Lotto in stand

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief