Herroeping van een faillissement: een laatste redmiddel?

Het Nederlands burgerlijk procesrecht kent een gesloten stelsel van rechtsmiddelen. Dat betekent dat de manieren om in een juridische procedure alsnog je gelijk te halen, beperkt zijn tot de mogelijkheden die genoemd zijn in de wet. De wet kent onder meer het rechtsmiddel van herroeping, welk rechtsmiddel uitkomst kan bieden als sprake is van bedrog of wanneer een uitspraak berust op valse stukken. Wij schreven in dit verband al eerder over de bevoegdheid van de rechter. Aan de hand van een recent arrest van het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch zal hieronder worden besproken of het mogelijk is om door middel van herroeping een faillissementsuitspraak van tafel te krijgen.

Het rechtsmiddel herroeping

De wet kent twee soorten rechtsmiddelen: gewone rechtsmiddelen en buitengewone rechtsmiddelen. Het verschil tussen beide is dat een buitengewoon rechtsmiddel over het algemeen pas kan worden ingesteld wanneer partijen geen gebruik meer kunnen maken van de gewone rechtsmiddelen. Onder de gewone rechtsmiddelen schaart men de rechtsmiddelen van verzet, hoger beroep en cassatie. Tot de buitengewone rechtsmiddelen worden de rechtsmiddelen van derdenverzet en herroeping gerekend. Herroeping is mogelijk op drie verschillende gronden:

1. de uitspraak berust op bedrog dat door de wederpartij in het geding is gepleegd;
2. de uitspraak berust op stukken waarvan na de uitspraak is erkend dat deze vals zijn of ten aanzien waarvan de valsheid is vastgesteld door de rechter; of
3. na de uitspraak heeft de partij stukken van beslissende aard in handen gekregen die door toedoen van de wederpartij zijn achtergehouden.

Van belang is dat de wettelijke regeling van herroeping niet beperkt is tot vonnissen en arresten (zaken die met een dagvaarding worden ingeleid). Deze is ook van toepassing op beschikkingen (het eindproduct in de meeste verzoekschriftprocedures), tenzij de aard van de beschikking zich daartegen verzet. Een faillissementsverzoek is wat dit betreft een vreemde eend in de bijt: hoewel het faillissement wordt aangevraagd door middel van een verzoekschrift, wordt het faillissement uitgesproken bij vonnis in plaats van bij beschikking. Dit heeft de wetgever zo bepaald omdat vonnissen – in tegenstelling tot beschikkingen – in het openbaar worden uitgesproken.

Verzoek herroeping faillissement niet mogelijk

In de zaak die leidde tot het arrest van het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch van 6 september 2018, had gefailleerde een verzoek ingediend om de uitspraak waarbij hij failliet was verklaard, te herroepen. Volgens gefailleerde was hij failliet verklaard op grond van een valse akte van cessie en een valse verklaring ter zitting. Gefailleerde verdacht de aanvrager van het faillissement van bedrog en misleiding en vond het daarom noodzakelijk dat het geding werd heropend.

Het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch gaat hier echter niet in mee. Het hof overweegt dat het faillissement van openbare orde is en dat hierbij ook belangen van derden zijn betrokken. Gezien de aard van het faillissement en gezien het gesloten rechtsmiddelenstelsel dat is opgenomen in de Faillissementswet, oordeelt het hof dat het bijzondere rechtsmiddel van herroeping hier niet openstaat. Dit oordeel is in lijn met vaste jurisprudentie.

Conclusie

Kort en goed blijkt uit deze uitspraak dat herroeping niet mogelijk is bij faillietverklaringen omdat dit rechtsmiddel zich niet verdraagt met het stelsel van de Faillissementswet. Indien u wilt weten welke mogelijkheden er in uw geval wél zijn om een faillissementsuitspraak aan te vechten, zijn wij u graag van dienst.

Sandrine Piet is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied bedrijven in moeilijkheden.

Stel je vraag!

Heeft u vragen?

Stephan van de Kant

+31 20 5313085

vandekant@wieringa.nl

Naam(Vereist)

Telefoon

E-mailadres

Vraag(Vereist)

Name

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.