Ontbreken notariële akte bij overdracht administratie irrelevant voor bestuurdersaansprakelijkheid

De Hoge Raad heeft zich recent uitgelaten over de vraag of een oud-bestuurder van een vennootschap hoofdelijk aansprakelijk is voor de aan het bedrijfstakpensioenfonds verschuldigde premie. Daarbij heeft de Hoge Raad duidelijkheid gegeven over de formele eisen die worden gesteld bij de overdracht van de administratie van een rechtspersoon als de aandelen aan een nieuwe vennootschap worden overgedragen of als er een bestuurswisseling plaatsvindt. Volgens de Hoge Raad is in zo’n geval voldoende dat de administratie feitelijk ter hand wordt gesteld. Een notariële akte is hiervoor niet vereist.

Feiten
In de onderhavige zaak speelde het volgende. X is tot november 2010 (middellijk) bestuurder geweest van Kantrans. Kantrans viel onder de werkingssfeer van een bedrijfstakpensioenfonds. De incasso van de verschuldigde premies werd geregeld door PVF Achmea. Op 4 december 2009 heeft X, als bestuurder van Kantrans, aan PVF Achmea medegedeeld dat zij niet in staat was de per december 2009 verschuldigde premies te betalen. Daarbij heeft hij ook een voorstel voor een betalingsregeling gedaan. In de loop van 2010 heeft Kantrans nog betalingen gedaan aan het bedrijfspensioenfonds. De aandelen in Kantrans zijn in 2010 verkocht aan Y.

Persoonlijke aansprakelijkheid bestuurder
Het bedrijfspensioenfonds heeft X in deze procedure persoonlijk aansprakelijk gesteld voor de onbetaald gebleven premies over de jaren 2008 tot en met 2010. Deze hoofdelijke aansprakelijkheid is geregeld in de Wet verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds 2000. Als de rechtspersoon op de juiste wijze betalingsonmacht heeft gemeld, is een (oud-)bestuurder aansprakelijk als aannemelijk is dat het niet betalen van de premies is veroorzaakt door kennelijk onbehoorlijk bestuur in de drie jaar voorafgaand aan het tijdstip van de melding van betalingsonmacht. De melding van betalingsonmacht mag daarbij niet enkel bestaan uit de enkele mededeling dat er niet kan worden betaald, de melding moet onderbouwd worden met stukken uit de administratie van de rechtspersoon. X heeft in de procedure onder meer naar voren gebracht dat hij aan die verplichting niet kon voldoen aangezien hij niet meer beschikt over de administratie van Kantrans, omdat de administratie bij de verkoop van de aandelen is overgedragen.

Procesgang
De rechtbank heeft de vordering van het bedrijfspensioenfonds jegens de bestuurder toegewezen. Het Gerechtshof heeft het vonnis van de rechtbank bekrachtigd en bij zijn oordeel dat sprake is van onbehoorlijk bestuur onder meer in het nadeel van X meegewogen dat de overdracht van de administratie bij de aandelenoverdracht aan Y in 2010 niet in een notariële akte is vastgelegd. Om die reden gaat het Gerechtshof er vanuit dat de administratie van Kantrans niet is overgedragen bij de aandelenoverdracht en dat deze (doelbewust) buiten deze procedure is gehouden.

X stelt cassatieberoep in en klaagt bij de Hoge Raad over de conclusie die het Gerechtshof heeft verbonden aan het ontbreken van een notariële akte bij de overdracht van de administratie.

Het oordeel van de Hoge Raad
De Hoge Raad overweegt dat de administratie van een rechtspersoon toebehoort aan die rechtspersoon. De wet bepaalt dat het bestuur van een rechtspersoon verplicht is de administratie op orde te houden en te bewaren. Als de aandelen in het kapitaal van de vennootschap worden overgedragen of er een bestuurswisseling plaatsvindt, moet de administratie aan het nieuwe bestuur worden overgedragen. De Hoge Raad oordeelt dat aan deze overdracht geen nadere formele vereisten, zoals een notariële akte, zijn gesteld. Het Gerechtshof heeft dit uitgangspunt niet nageleefd door vanwege het ontbreken van een notariële akte van de administratieoverdracht ervan uit te gaan dat de administratie niet is overgedragen aan de koper van de aandelen en daaruit af te leiden dat X die dan dus (doelbewust) buiten de procedure heeft gehouden. Het Gerechtshof heeft niet vastgesteld dat X de administratie van Kantrans bij de aandelenoverdracht heeft behouden of achtergehouden. De klacht van X slaagt dan ook, en de Hoge Raad verwijst het geding naar het Gerechtshof 's-Hertogenbosch ter verdere behandeling.

Sandrine Piet is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied bestuurdersaansprakelijkheid.

Stel je vraag!

Heeft u vragen?

Joram Verstoep

+31 20 5313010

verstoep@wieringa.nl

Naam(Vereist)

Telefoon

E-mailadres

Vraag(Vereist)

Email

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.