icon

Persoonlijk recht: geen contractuele overdracht, geen aanspraak meer

Soms is het voor de één mogelijk een persoonlijk gebruiksrecht op het eigendom van een ander te laten gelden. Dit geeft de rechthebbende dan het persoonlijk recht jegens de ander om diens eigendom te betreden en/of daar iets mee te doen. Uiteraard moet de ander wel zijn toestemming geven.

Dit persoonlijk gebruiksrecht onderscheidt zich van zaaksgebonden rechten die rusten op het eigendom en zonder onderscheid des persoons werken, zoals een erfdienstbaarheid van overpad. Uit dat verschil vloeit voort dat de rechthebbende zijn gebruiksrecht kan verliezen wanneer de eigenaar-contractspartij diens eigendom aan een ander overdraagt en de nieuwe eigenaar niet contractueel aan het gebruiksrecht bindt. Volgens vaste rechtspraak is dit alleen anders ingeval bijzondere omstandigheden dat bepalen.

Dit overkwam ook de eigenaar van een aantal paarden met zijn naburige manegehouder overeengekomen zijn paardenmest te mogen storten op de mesthoop van de manege. De manegehouder verkocht de zaak aan zijn dochter, zonder haar contractueel aan het gebruiksrecht van de buurman te binden. Zij ontzegde de buurman vervolgens de toegang tot de meststortplaats.

Waren er vervolgens bijzondere omstandigheden die maakten dat de dochter toch gebonden was aan het gebruiksrecht van de buurman? Deze vond van wel omdat de dochter reeds jaren op de hoogte was van het gebruiksrecht en van een eerder daarover gevoerd kort geding. De buurman verkreeg bij de rechtbank en in hoger beroep dan ook het gunstige oordeel dat het storten van zijn paardenmest hem moest worden toegestaan.

De Hoge Raad zette echter een streep door dit oordeel. De enkele bekendheid van de dochter met het gebruiksrecht is onvoldoende om het uitgangspunt dat het gebruiksrecht geldt tussen de partijen die het zijn overeengekomen, te doorbreken. Hiervoor is nodig dat de nieuwe eigenaar ook handelt in strijd met de maatschappelijke zorgvuldigheid door de voortzetting van het gebruikrecht niet toe te staan. Om de vraag te beantwoorden of daarvan in dit geval sprake was, werd de manegezaak terugverwezen naar het gerechtshof.


Koen van den Berg is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied vennootschapsrecht.

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
Persoonlijk recht: geen contractuele overdracht, geen aanspraak meer

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief