icon

Nieuwe regels voor omvang processtukken in civiele zaken bij rechtbanken

Per 1 juli 2025 treedt een nieuwe regeling in werking voor de beperking van de omvang van processtukken in civiele zaken bij rechtbanken. Voor de gerechtshoven gold al een beperking: vanaf 1 april 2021 mogen processtukken in hoger beroep in beginsel maximaal 25 pagina’s beslaan. De nieuwe regeling voor rechtbanken heeft tot doel ook in eerste aanleg onnodig omvangrijke stukken terug te dringen, om daarmee de leesbaarheid en efficiëntie binnen civiele procedures te bevorderen.

Kernpunten van de regeling

Geen harde paginalimiet, maar maatwerk

Anders dan bij de gerechtshoven is er geen harde maximumgrens aan het aantal pagina’s. In plaats daarvan moet de omvang “in overeenstemming zijn met de aard, de complexiteit en het belang van de zaak”. Indien een processtuk onnodig lang is, kan de rechter bevelen een vervangend processtuk in te dienen, met een door de rechter toe te kennen maximumomvang en termijn. De aan één partij opgelegde beperking geldt niet voor de andere partij: de omvang van de dagvaarding is niet maatgevend voor de omvang van de conclusie van antwoord.

Formele eisen bij langer dan 10 pagina’s

Ook nieuw aan de regeling is dat processtukken van meer dan 10 pagina’s moeten beginnen met een samenvatting en tussenkopjes moeten bevatten. Bij stukken van meer dan 25 pagina’s moet kort worden toegelicht waarom die omvang noodzakelijk is.

Vervangende processtukken

Bij het indienen van vervangende processtukken blijft als datum van indiening de datum gelden waarop het oorspronkelijke processtuk is ingediend.

Verwachte impact

Na de aankondiging van de nieuwe regeling op 13 juni 2025 zijn de nieuwe procesreglementen op 17 juni 2025 gepubliceerd, exact twee weken voor de inwerkingtreding van de nieuwe regels. Vanwege die korte termijn kon bij processtukken die nu in de maak zijn onvoldoende worden geanticipeerd op de nieuwe regels. Daarnaast geven de procesreglementen weinig houvast voor de praktische toepassing van de regeling. Op dit moment is bijvoorbeeld niet bekend:

  • wat de gevolgen zijn als een partij geen vervangend processtuk indient;
  • wat de bandbreedte is voor de termijn die gegeven kan worden voor het indienen van een vervangend processtuk;
  • of het ook mogelijk is vooraf helderheid te krijgen over de in de betreffende zaak toegestane omvang, of dat het bij “trail on error” blijft;
  • binnen welke termijn de rechter kan bevelen een vervangend processtuk in te dienen, en hoe veel vertraging dit zal opleveren voor de procedure;
  • of bezwaar kan worden gemaakt tegen het niet opleggen van een beperking aan de wederpartij;
  • of ook bij processtukken van minder dan 10 pagina’s kan worden bevolen een vervangend processtuk in te dienen;
  • hoe de rechtszekerheid en gelijkheid gewaarborgd blijft bij dergelijke open normen.

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
Nieuwe regels voor omvang processtukken in civiele zaken bij rechtbanken

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief