Faillissementspauliana

In de Faillissementswet is een aantal bepalingen opgenomen met betrekking tot de faillissementspauliana. Artikel 42 Fw is het overkoepelende artikel, waarin is bepaald dat de curator ten behoeve van de boedel een rechtshandeling buitengerechtelijk kan vernietigen. Het moet hier dan gaan om een rechtshandeling die de schuldenaar (de latere failliet) vóór de faillietverklaring onverplicht heeft verricht en waarvan deze bij dit verrichten wist of behoorde te weten dat daarvan benadeling van de schuldeisers het gevolg zou zijn.

Indien de rechtshandeling waardoor de schuldeisers zijn benadeeld, is verricht binnen een jaar voor de faillietverklaring en de schuldenaar (de latere failliet) zich niet al voor de aanvang van die termijn daartoe had verplicht, wordt vermoed dat niet alleen de schuldenaar maar ook de schuldeiser wist of behoorde te weten dat deze rechtshandeling benadelend zou zijn voor de overige schuldeisers. Ingevolge artikel 43 Fw geldt dit voor bepaalde overeenkomsten en rechtshandelingen door bepaalde personen verricht, waaronder bijvoorbeeld de echtgenoot of bestuurder.

Volgens artikel 45 Fw geldt in ieder geval dat bij rechtshandelingen die door de schuldenaar om niet zijn verricht binnen een jaar voor de faillietverklaring, en daarvan benadeling voor de schuldeisers het gevolg is, wordt vermoed dat de schuldenaar (de latere failliet) wist of behoorde te weten dat deze benadeling van de schuldeisers het gevolg van de rechtshandeling zou zijn. De bewijslast ligt dan dus bij de failliet.

In bovengenoemde artikelen betrof het rechtshandelingen die onverplicht zijn aangegaan. De schuldenaar had dus geen verplichting om de rechtshandeling te verrichten.

Voor verplichte rechtshandelingen is artikel 47 Fw voorzien. Hierin is bepaald dat de curator een rechtshandeling waarbij door de schuldenaar aan een opeisbare schuld wordt voldaan, alleen dan kan vernietigen wanneer i) hij aantoont dat degene die de betaling ontving wist dat het faillissement reeds was aangevraagd, ofwel ii) dat hij aantoont dat de betaling het gevolg was van overleg tussen de schuldenaar en de schuldeiser, dat ten doel had laatstgenoemde door die betaling boven andere schuldeisers te begunstigen.

De curator kan dus verscheidene rechtshandelingen verricht door de failliet (de eerdere schuldenaar) vernietigen. Mocht u een faillissement in het zicht hebben en niet weten of u bepaalde rechtshandelingen nog mag verrichten, wij adviseren u daar graag over.

Rosemarie Franken is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied bedrijven in moeilijkheden.

Vragen?