icon

De Wet Franchise: wat moet u weten?

Franchise is een bijzondere vorm van samenwerking tussen zelfstandige en onafhankelijke ondernemingen, waarbij de franchisenemer zijn bedrijf runt volgens de franchiseformule van de franchisegever. In Nederland zijn ongeveer 870 franchiseformules actief, met ruim 34.200 franchisevestigingen. Bekende franchiseformules zijn bijvoorbeeld McDonalds, Albert Heijn en Starbucks. Voor deze groep van ondernemers gelden er op dit moment geen bijzondere (dwingende) wettelijke regels, waardoor de contractsvrijheid tussen deze partijen groot is. In de praktijk blijkt dat het gebrek aan (dwingende) wettelijke regels ertoe leidt dat franchisenemers vaker de dupe worden van machtsmisbruik van franchisegevers.

Om daar verandering in te brengen hebben staatssecretaris Mona Keijzer (Economische Zaken en Klimaat) en minister Sander Dekker (voor Rechtsbescherming) in februari dit jaar een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd. Inmiddels is het wetsvoorstel met enkele aanpassingen door de Eerste en Tweede Kamer aangenomen. De toelichting bij de wet vindt u hier. In deze blog staan wij kort stil bij de belangrijkste vragen rondom deze nieuwe wet.

Waarom een nieuwe wet?

De wet heeft tot doel de relatie tussen franchisegevers en franchisenemers meer evenwichtig te maken. Van nature bestaat er een zeker overwicht bij de franchisegever ten opzichte van de franchisenemer. In de praktijk blijkt dat de manier waarop de franchisegever dit overwicht inzet, tot onredelijke en onwenselijke situaties kan leiden voor de franchisenemer. De wet beoogt vooral de informatiepositie van de franchisenemer te versterken, zowel voorafgaand aan als na sluiting van de franchiseovereenkomst. Daarnaast ziet de wet op tussentijdse wijzigingen van de overeenkomst, beëindiging van de samenwerking (specifiek goodwill en non-concurrentie) en het overleg tussen partijen.

Wanneer treedt de nieuwe wet in werking?

Hoogstwaarschijnlijk zal de Wet Franchise op 1 januari 2021 in werking treden. Alle franchiseovereenkomst die op of na deze datum worden gesloten, moeten volgens de bepalingen van de Wet Franchise worden opgesteld. Ook franchiseovereenkomsten die vóór deze datum zijn gesloten, moeten aangepast worden om op 1 januari 2021 aan alle vereisten te voldoen. Voor franchiseovereenkomsten die vóór 1 januari 2021 zijn gesloten, wordt een uitzondering gemaakt voor drie specifieke bepalingen. Te weten het concurrentiebeding, het instemmingsvereiste voor wijzigingen in de franchiseformule en de waardebepaling bij contractbeëindiging. Voor deze bepalingen geldt een overgangstermijn van twee jaar waarbinnen bestaande franchiseovereenkomsten alsnog moeten voldoen aan de nieuwe wet.

Wat houdt de Wet Franchise op hoofdlijnen in?

De wet kent de volgende speerpunten, die we als volgt kunnen samenvatten.

Voorafgaand aan het sluiten van een franchiseovereenkomst

Tijdens de contractsonderhandelingen geldt een informatieverplichting voor de franchisegever. Dit houdt in dat de franchisegever ten minste vier weken voor het sluiten van de franchiseovereenkomst informatie aan de franchisenemer verstrekt die relevant is voor de overeenkomst. Denk daarbij aan een concept franchiseovereenkomst, een weergave van de te betalen franchise fees en de verlangde investeringen. De franchisenemer krijgt zo de tijd (stand-still periode) om een weloverwogen beslissing te maken en eventueel juridisch advies in te winnen.

Inhoud van de franchiseovereenkomst

In de Wet Franchise staan een aantal randvoorwaarden waaraan de inhoud van een franchiseovereenkomst in ieder geval dient te voldoen.

  • goodwill

In de franchiseovereenkomst zullen afspraken gemaakt moeten worden over de goodwill van de onderneming. Is er sprake van goodwill, is dit toe te rekenen aan de franchisegever/franchisenemer en op welke wijze moet de franchisenemer gecompenseerd worden bij overname van de onderneming door de franchisegever of een derde? Stellen partijen vast dat er sprake is van goodwill, dan moet er in de franchiseovereenkomst ook een bepaling worden opgenomen met de omvang daarvan. De goodwill bepaling heeft betrekking op de situatie dat de franchisegever de onderneming overneemt en zelfstandig voortzet en het geval dat de franchisegever de onderneming overneemt en overdraagt aan een derde met wie een nieuwe franchiseovereenkomst wordt gesloten.

  • Non-concurrentiebeding

Non-concurrentiebedingen moeten beperkt blijven tot één jaar na het einde van de samenwerking en mogen slechts gelding hebben in het gebied waarbinnen de franchise wordt geëxploiteerd.

  • Instemmingsvereiste

De franchisegever heeft voorafgaand instemming van de franchisenemer nodig als hij van plan is om de franchiseovereenkomst te wijzigen of een afgeleide formule te exploiteren en deze plannen bepaalde in de Wet Franchise genoemde financiële gevolgen hebben voor de franchisenemer (instemmingsvereiste). In de franchiseovereenkomst moet hiervoor een concreet drempelbedrag opgenomen worden. Is er bijvoorbeeld sprake van omzetderving of een extra investering aan de kant van de franchisenemer die boven dat drempelbedrag uitkomt dan dient de meerderheid van de franchisenemer, dan wel alle franchisenemers die geraakt worden door deze wijziging daarmee akkoord te gaan.

  • Waardebepaling bij contractbeëindiging

In de franchiseovereenkomst moet duidelijk worden opgenomen hoe de waarde van de franchisevestiging wordt bepaald op het moment dat een franchisenemen de samenwerking wil beëindigen. Er kan bijvoorbeeld een rekenmethodiek worden toegepast of partijen kunnen laten vastleggen dat de waarde op dat moment door een onafhankelijke partij wordt bepaald.

Tot slot

De Wet Franchise is van dwingend recht waar het gaat om in Nederland gevestigde franchisenemers. Dit betekent dat als een franchisenemer in Nederland is gevestigd, er niet ten nadele van die franchisenemer van de Wet Franchise kan worden afgeweken.

Voor franchisenemers en franchisegevers is het van belang om zich vóór 1 januari 2021 te verdiepen in de Wet Franchise en ervoor te zorgen dat de bepalingen in overeenstemming zijn met de Wet Franchise. Mocht u vragen hebben ten aanzien van deze wet of over franchiseovereenkomsten in het algemeen, neem dan gerust contact met ons op.


Eveline Hoekstra is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied handel- en ondernemingsrecht.

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
De Wet Franchise: wat moet u weten?

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief