icon

WHOA – de Europese herstructureringsrichtlijn en de invoering in omringende landen

Deze blog is onderdeel van de Serie de WHOA.

Inleiding

Het voorstel voor de Wet homologatie onderhands akkoord (WHOA) biedt ondernemingen en belanghebbenden bij die ondernemingen de mogelijkheid om binnen een zeer kort tijdsbestek door middel van een dwangakkoord de schuldenlast van de onderneming te verlichten en/of voortijdig van (nadelige) overeenkomsten af te komen. Op Europees niveau is de Herstructureringsrichtlijn (RICHTLIJN (EU) 2019/1023) aangenomen die ervoor moet zorgen dat in lidstaten deze mogelijkheid wordt geboden.

Het WHOA-voorstel is niet een direct gevolg van de Herstructureringsrichtlijn. Vóór de totstandkoming van de Herstructureringsrichtlijn werd namelijk al gewerkt aan dit voorstel. Het WHOA-voorstel en de Herstructureringsrichtlijn sluiten echter wel nauw op elkaar aan: met zowel de WHOA als met de Herstructureringsrichtlijn wordt beoogd een preventief herstructureringsstelsel te bieden dat schuldenaren in staat stelt te herstructureren, teneinde insolventie te voorkomen (vgl. artikel 4 lid 1 Herstructureringsrichtlijn).

De Herstructureringsrichtlijn

Op 20 juni 2019 is de Herstructureringsrichtlijn (RICHTLIJN (EU) 2019/1023) definitief aangenomen.

Deze richtlijn heeft – kort gezegd – tot doel dat levensvatbare ondernemingen en ondernemers in financiële moeilijkheden toegang hebben tot doeltreffende nationale preventieve herstructureringsstelsels, die hen in staat stellen hun activiteiten voort te zetten. Ook is een doel dat eerlijke ondernemers die insolvent zijn of een overmatige schuldenlast hebben, na een redelijke termijn een volledige kwijtschelding van schuld kunnen krijgen waardoor hun een tweede kans wordt gegeven en dat de procedures inzake herstructurering, insolventie en kwijtschelding van schuld efficiënter worden, in het bijzonder om de duur ervan te verkorten.

De Herstructureringsrichtlijn is een Europese richtlijn. Een “richtlijn” is een wetgevingsinstrument dat een bepaald doel vastlegt dat alle EU-lidstaten moeten bereiken. Maar – in tegenstelling tot zogenaamde “verordeningen” – mogen de EU-lidstaten zelf de wetgeving vaststellen om dat doel te bereiken.

De lidstaten dienen uiterlijk op 17 juli 2021 de Herstructureringsrichtlijn te hebben geïmplementeerd (artikel 34 lid 1 Herstructureringsrichtlijn).

Invoering in Nederland

De verwachting (en wens uit de praktijk) is dat de WHOA ruim vóór 17 juli 2021 wordt ingevoerd. Daarmee zou één onderdeel van de Herstructureringsrichtlijn ingevoerd zijn. Overigens merkt de minister op dat voor de implementatie van de volledige Herstructureringsrichtlijn een afzonderlijk wetsvoorstel dient te worden opgesteld (zie p. 3 van de Voortgangsbrief programma herijking faillissementsrecht van Minister Dekker van 27 augustus 2019). De verwachting is dat – anders dan de invoering van de WHOA – de implementatie van de Herstructureringsrichtlijn niet veel voeten in de aarde zal hebben omdat het Nederlandse faillissementsrecht daarin al goeddeels voorziet.

Invoering in omringende landen

Vooralsnog loopt Nederland voorop als het gaat om de implementatie van de Herstructureringsrichtlijn. Verwachting is dat in andere EU-lidstaten spoedig de mogelijkheid tot het herstructureren buiten faillissement zal worden geïntroduceerd. Vraag zal dan blijven of deze herstructureringsmogelijkheden in de andere EU-lidstaten even effectief als de WHOA zullen zijn. De WHOA is namelijk geïnspireerd op de uiterst effectieve Engelse Scheme of Arrangement en de Amerikaanse Chapter 11-procedure. Hoewel er nog enkele wijzigingen werden aangebracht aan de WHOA kort voordat het wetsvoorstel in de Tweede Kamer werd aangenomen en deze wijzigingen de effectiviteit geen goed doen, combineert de WHOA een groot deel van de beste kernmerken van Scheme of Arrangement en de Chapter 11-procedure.

Relevante internationale ontwikkelingen zullen te gelegener tijd toegevoegd worden aan deze blog.

Tot slot

Met name de invoering van een wettelijke regeling voor een buitengerechtelijk dwangakkoord is relevant voor de Nederlandse insolventiepraktijk. De WHOA moet daarin voorzien. Op 26 mei 2020 werd het wetsvoorstel al in de Tweede Kamer aangenomen. Hopelijk zal het wetsvoorstel spoedig ook door de Eerste Kamer worden aangenomen. Met alle gevolgen van de coronacrisis en de daarmee gepaard gaande overheidsmaatregelen (waaronder de lockdown) is een effectief herstructureringsinstrument geen overbodige luxe.

Ondernemers kunnen door het aanbieden van een akkoord veel winnen. Hebt u vragen over de WHOA, een herstructureringsakkoord of een dreigend faillissement? Neem gerust contact op met een van onze specialisten op het gebied van de WHOA en het insolventierecht: Joost van der Grinten, Joram Verstoep en Joël Bouman. Wij zijn u graag van dienst!


Joël Bouman is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied bedrijven in moeilijkheden.

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
WHOA – de Europese herstructureringsrichtlijn en de invoering in omringende landen

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief