icon

Blokkeren onderzoek naar nieuwe gaswinningsprojecten in bestemmingsplan niet toegestaan

Bij uitspraak van 6 november 2019 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State geoordeeld dat de gemeente Smallingerland niet via een wijziging van het bestemmingsplan onderzoek naar nieuwe gaswinningsprojecten in haar buitengebied mag uitsluiten om daarmee gaswinning binnen de gemeentegrenzen tegen te houden.

Achtergrond
De gemeenteraad van Smallingerland heeft op 10 juli 2018 het bestemmingsplan ‘Buitengebied 2013, 2e herziening’ vastgesteld. Tegen dit besluit heeft de minister van Economische Zaken en Klimaat beroep ingesteld.

De herziening van het bestemmingsplan heeft volgens de plantoelichting specifiek betrekking op de gaswinning: Smallingerland wil inzetten op duurzame energiebronnen en vreest voor aardbevingen door nieuwe gaswinningsactiviteiten. De herziening respecteert bestaand gebruik omtrent gaswinning, maar het is niet de bedoeling dat hier nieuwe activiteiten aan worden toegevoegd. Met het oog daarop heeft de raad besloten nieuw verkennings- en opsporingsonderzoek naar gas niet meer toe te staan.

Ontvankelijkheid
Op grond van artikel 3:11, 3:15 en 3:16 Algemene wet bestuursrecht (Awb) wordt het ontwerp bestemmingsplan ter inzage gelegd voor de duur van zes weken en kunnen gedurende deze termijn zienswijzen naar voren worden gebracht bij de raad. In het geval dat een belanghebbende geen zienswijze heeft ingediend, kan geen beroep worden ingesteld tegen het besluit tot vaststelling van het bestemmingsplan (artikel 8:1, 8:6 en 6:13 Awb), tenzij hem redelijkerwijs niet kan worden verweten dit te hebben nagelaten.

De minister heeft geen zienswijzen over het ontwerp bestemmingsplan naar voren zijn gebracht. Het is dan ook de vraag of dit hem redelijkerwijs niet kan worden verweten.

Volgens de Afdeling heeft de raad ten onrechte nagelaten de kennisgeving van de terinzagelegging aan de minister toe te zenden (zie artikel 2.8 Wet ruimtelijke ordening), waardoor de minister redelijkerwijs niet kan worden verweten dat hij geen zienswijze over het ontwerpplan naar voren heeft gebracht. De minister heeft door het gebrek aan een kennisgeving niet kunnen bezien of ‘de bovengemeentelijke belangen in het plan afdoende zijn geregeld en zo nodig, gelet op hun taak om specifieke belangen te behartigen, alert en adequaat te kunnen reageren op een ontwerpplan’. Het beroep van de minister tegen het bestemmingsplan is volgens de Afdeling dan ook ontvankelijk.

Ruimtelijk relevant doel?
De minister voert in de beroepsgronden tegen het bestemmingsplan aan dat de raad met de herziening het landelijk energiebeleid doorkruist. Volgens de minister is een bestemmingsplan daarvoor niet bedoeld en mag een bestemmingsplan uitsluitend betrekking hebben op de ruimtelijke ordening.

Voor de Afdeling was de centrale vraag in deze procedure of de gemeente ‘een ruimtelijk relevant doel nastreeft’ ex artikel 3.1.1 lid 1 Besluit ruimtelijke ordening, met het uitsluiten van nieuw verkennings- en opsporingsonderzoek. Afdeling beantwoordt deze vraag ontkennend.

Hoewel het doel dat de raad nastreeft, te weten duurzaamheid, op zichzelf een milieuaspect betreft, streeft de raad met het uitsluiten van beide onderzoeken (het voeren van een energiebeleid) volgens de Afdeling ‘ruimtelijk niet-relevante doelen’ na, waardoor de raad niet het bestemmingsplan mag wijzigen. Dit is slechts anders ten aanzien van het tegengaan van geluid- en trillinghinder bij het verkenningsonderzoek; dit wordt door de Afdeling wél aangemerkt als een ‘ruimtelijk relevant doel’.

Gevolgen?
De Afdeling verklaart het beroep van de minister tegen de herziening van het bestemmingsplan gegrond en vernietigt het bestreden besluit. De regels betreffende het uitsluiten van een nieuw verkennings- en opsporingsonderzoek in het bestemmingsplan zijn niet van toepassing. De minister kan binnen de gemeentegrenzen van Smallingerland op zoek naar nieuwe gaswinningslocaties, aangezien de regels uit het ‘oude’ bestemmingsplan blijven gelden.


Dominique de Haas is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied handel- en ondernemingsrecht.

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
Blokkeren onderzoek naar nieuwe gaswinningsprojecten in bestemmingsplan niet toegestaan

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief