icon

Label C-verplichting voor kantoorgebouwen per 1 januari 2023 van kracht

Wij blogden eind 2016 al over het voornemen van de minister om middels een wijziging van het Bouwbesluit 2012 het gebruiken van kantoren met een energielabel slechter dan C te verbieden. Op 17 oktober 2018 is de wijziging van artikel 5.11 van het Bouwbesluit, waarmee dit verbod in het leven is geroepen, in werking getreden. Concreet betekent dit dat met ingang van 1 januari 2023 het verboden wordt om kantoorgebouwen in gebruik te nemen of te gebruiken zonder een geldig energielabel als bedoeld in het Besluit energieprestatie gebouwen met een energie-index van 1,3 of beter. Omdat er nog gewerkt wordt aan een nieuwe bepalingsmethode voor de energieprestatie is gekozen om niet van de bekende labelklassen te spreken maar van een energie-index. Een energie-index van 1,3 staat op dit moment gelijk aan een labelklasse C. Naar schatting heeft de helft van de kantoren waarop dit verbod van toepassing gaat zijn nog geen energie-label met klasse C of hoger.

De achtergrond van de labelplicht voor kantoren is gelegen in het Energieakkoord voor duurzame groei van 6 september 2013 waarmee wordt gestreefd naar een energie-neutrale gebouwde omgeving in 2050 alsook in het Regeerakkoord 2017 waarin een reductie van de CO2-uitstoot met 49 % in 2030 tot doel is gesteld.

De labelplicht betekent dus dat het vanaf 1 januari 2023 verboden is om een kantoorgebouw in gebruik te nemen of te gebruiken zonder een geldig energielabel van ten minste klasse C. Het is niet duidelijk of dit verbod gericht is op alleen de eigenaren van kantoren of ook op gebruikers anderszins zoals huurders. De letterlijke wettekst 'in gebruik te nemen of te gebruiken' suggereert op zowel de kantooreigenaar als de gebruiker anderszins. De Rijksdienst voor Ondernemen Nederland zegt op haar website in ieder geval dat de huurder van kantoorruimte niet verantwoordelijk is met een uitzondering voor casco verhuur. In een eerdere blog beschreven al wij hoe een verhuurder van een verhuurd pand aan de labelverplichting kan voldoen.

Wanneer er nu nog geen energielabel met klasse C voor een bepaald kantoorgebouw verkregen is, dan is het dus voor kantooreigenaren zaak om voor 1 januari 2023 alsnog een label aan te vragen en voor zover nodig voorzieningen te treffen zodat het kantoorgebouw van voldoende kwaliteit is om een label met een energie-index van 1,3 te krijgen. Als die voorzieningen niet voor 1 januari 2023 getroffen zijn zodat er op dat moment geen energielabel kan worden afgegeven dat aan de minimale energie-index voldoet, dan mag de kantoorfunctie niet in gebruik worden genomen of gebruikt worden. Tegen overtredingen van de labelplicht kan (bestuurs- of strafrechtelijk) handhavend opgetreden worden.

Er zijn in artikel 5.11 Bouwbesluit drie categorische uitzonderingen op de labelplicht gemaakt:

  • In lid 2 is opgenomen dat de labelplicht niet geldt als het kantoorgebouw onderdeel is van een (groter) gebouw en het totale gebruiksoppervlakte aan kantoorfuncties kleiner is dan 50 % van de totale gebruiksoppervlakte aan gebruiksfuncties van dat gebouw.
  • In lid 3 is opgenomen dat de labelplicht niet geldt voor kantoorgebouwen waarvan het totale gebruiksoppervlakte aan kantoorfuncties en nevenfuncties daarvan in het kantoorgebouw of het gebouw waarvan het kantoorgebouw deel uitmaakt kleiner is dan 100 m2.
  • In lid 4 is opgenomen dat de labelplicht niet geldt voor kantoorgebouwen die behoren tot een categorie als bedoeld in artikel 2.2 van het Besluit energieprestatie gebouwen. Dit betekent dat de label C-plicht in ieder geval niet geldt voor kantoren in monumenten, kantoren in sloop- of transformatiepanden en kantoren in gebouwen die worden onteigend.

Omdat de labelplicht behoorlijke investeringen vergt van eigenaren van kantoorgebouwen, is er in artikel 5.11 lid 5 een hardheidsclausule opgenomen. Deze houdt in dat kantooreigenaren mogen volstaan met het treffen van maatregelen met een terugverdientijd van tot en met 10 jaar, wanneer de maatregelen die nodig zijn voor de labelplicht een terugverdientijd van meer dan 10 jaar hebben. Dus de kantooreigenaren die kunnen aantonen dat zij voor 1 januari 2023 alle erkende maatregelen hebben genomen met een terugverdientijd tot en met 10 jaar en een geldig op basis van die voorzieningen verstrekt energielabel tonen, kunnen volstaan met een slechtere labelklasse.

Kantooreigenaren doen er dus verstandig aan nu al na te gaan of hun kantoorgebouwen een energielabel met klasse C of hoger hebben. Zo niet, dan zal geïnventariseerd moeten worden of zo’n energielabel zonder meer alsnog verkregen kan worden of dat er voorzieningen aan het kantoorgebouw getroffen moeten worden. Dan zal ook in ogenschouw genomen moeten worden dat het Energieakkoord streeft naar een gemiddeld label A voor kantoorgebouwen in 2030. Niet is uit te sluiten dat tegen die tijd weer verder gaande maatregelen worden genomen, hetgeen betekent dat daar wellicht rekening mee moet worden genomen bij het bepalen van de investering die al dan niet wordt gedaan.

Het is overigens niet zo dat de eigenaren van andersoortige gebouwen op hun lauweren kunnen rusten; het is de verwachting dat ook andere gebouwen zoals winkels, scholen, ziekenhuizen etc. er vroeger of later aan moeten geloven. Vanaf 31 december 2018 moet bovendien elk nieuw gebouw van een overheidsinstelling BENG, dat wil zeggen een Bijna Energieneutraal Gebouw, zijn. En vanaf 31 december 2020 zullen alle nieuwe gebouwen BENG moeten zijn.

Er is dus nog genoeg werk aan de winkel.


Charles Moons is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied vastgoed.

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
Label C-verplichting voor kantoorgebouwen per 1 januari 2023 van kracht

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief