icon

Bevoegdheidsverdeling bij schade door een onrechtmatig besluit

In titel 8.4 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) is een regeling opgenomen die de bestuursrechter de bevoegdheid geeft om op verzoek van een belanghebbende het bestuursorgaan te veroordelen tot betaling van schadevergoeding als gevolg van onder meer een onrechtmatig besluit. Het uitgangspunt daarbij is dat de bestuursrechter exclusief bevoegd is te oordelen over schade door onrechtmatige besluiten die tot zijn competentie behoren, althans voor zover het de Centrale Raad van Beroep (CRvB), de Hoge Raad of schade die een vreemdeling lijdt betreft. Het betreft het hier veelal twee-partijenverhoudingen die doorgaans processueel minder complex zijn. Voor procedures die behoren tot het terrein van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (Afdeling) en het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) wordt de burgerlijke rechter als bevoegde rechter aangewezen. Het gaat in die procedures vaak om geschillen waarbij derden zijn betrokken, waardoor de schadevergoedingsverzoeken complexer zijn. Als het verzoek om schadevergoeding ten hoogste € 25.000,- bedraagt, dan wordt de belanghebbende de keuze gelaten tussen de burgerlijke rechter of de bestuursrechter, zodat de behandeling van het beroep tegen het schadeveroorzakende besluit en het schadevergoedingsverzoek in beginsel binnen één procedure kan worden behandeld. Voor de hoogte van het drempelbedrag is aangesloten op de begrenzing van de absolute bevoegdheid van de (civiele) kantonrechter.

In de zaak die heeft geleid tot de uitspraak van 2 augustus 2017 (ECLI:NL:RVS:2017:2081) zag de Afdeling zich voor de vraag gesteld of zij bevoegd is kennis te nemen van een verzoek, waarin de verzochte schadevergoeding weliswaar is beperkt tot € 25.000,- maar waarbij het duidelijk is dat de schadevergoeding waarop de verzoeker aanspraak maakt dit bedrag overstijgt en verzoeker tevens geen afstand heeft gedaan van zijn beweerde aanspraak op het meerdere.

De Afdeling oordeelde van wel. Uit de tekst van artikel 8:89 lid 2 Awb blijkt dat de hoogte van de gevraagde vergoeding bepalend is: als die het bedrag van € 25.000,- te boven gaat, dient de bestuursrechter, behoudens voornoemde gevallen, zich onbevoegd te verklaren.

Uit de tekst van titel 8.4 Awb kan verder niet worden afgeleid dat de wetgever de bestuursrechter enkel de bevoegdheid heeft willen toekennen om te oordelen over een verzoek om een bestuursorgaan tot schadevergoeding te veroordelen, indien de verzoeker uitdrukkelijk afstand heeft gedaan van zijn vordering voor zover deze hoger is van € 25.000,-.

In artikel 8:89 leden 3 en 4 Awb is een regeling opgenomen die moet voorkomen dat over een vordering tot vergoeding van schade die het beweerde gevolg is van een oorzaak als bedoeld in artikel 8:88 Awb tegelijkertijd bij de burgerlijk rechter en bij de bestuursrechter geprocedeerd kan worden. Lid 3 bepaalt dat de bestuursrechter niet bevoegd is indien de belanghebbende het verzoek heeft ingediend nadat hij ter zake van de schade een geding bij de burgerlijke rechter aanhangig heeft gemaakt. Op grond van lid 4 verklaart de burgerlijk rechter een vordering tot vergoeding van schade niet-ontvankelijk zolang het verzoek van de belanghebbende bij de bestuursrechter aanhangig is. De bedoeling van de wetgever hierbij is dat de belanghebbende niet tijdens de procedure ‘van spoor wisselt’. Aan het einde van de bestuursrechtelijke procedure herleeft de mogelijkheid voor de verzoeker om zich tot de burgerlijke rechter te wenden.

De burgerlijke rechter is in een opvolgende procedure overigens niet gebonden aan het oordeel van de bestuursrechter, in de zin dat hij niet gebonden is aan de oordelen van de bestuursrechter die dragend zijn voor de beslissing van diens uitspraak. De burgerlijke rechter kan dus wat betreft dat hogere bedrag zelfstandig over de vordering tot schadevergoeding beslissen.

Heeft u vragen?

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
Bevoegdheidsverdeling bij schade door een onrechtmatig besluit

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Schrijf u in voor onze nieuwsbrief