Beslag: waarom, hoe en wat kunt u ertegen doen?

Waarom?
Conservatoir beslag is bedoeld voor de situatie dat een schuldeiser ermee rekening houdt dat zijn schuldenaar de goederen waarop de schuldeiser zich wil verhalen (ter nakoming van bijvoorbeeld een geldvordering), vervreemdt of bezwaart.

Er kunnen meerdere redenen zijn om beslag te leggen. Veel ondernemers hebben te maken met klanten die hun facturen om welke reden dan ook, ondanks sommaties, niet voldoen. Dit kan leiden tot grote (cash flow) problemen. Als sommaties niet leiden tot betaling, kunt u door het leggen van conservatior beslag de wederpartij bewegen alsnog tot betaling over te gaan. Het leggen van conservatoir beslag kan dus worden gebruikt als pressiemiddel. Een ander doel dat door middel van conservatoir beslag kan worden bereikt is dat, voorafgaand aan (de uitkomst van) een juridische procedure, de wederpartij zijn beslagen goederen niet meer kan vervreemden of bezwaren, zodat deze goederen beschikbaar blijven voor verhaal door de beslaglegger.

In beginsel kan op alle goederen van de schuldenaar conservatoir beslag worden gelegd. Zo kan bijvoorbeeld beslag worden gelegd op roerende zaken (zoals voorraad en inventaris), onroerende zaken (zoals woonhuizen en bedrijfspanden), aandelen, salaris, bankrekeningen en andere vorderingen (zoals de vorderingen van de schuldenaar op zijn eigen klanten).

Hoe?
Nederland staat erom bekend dat reletief eenvoudig conservatoir beslag kan worden gelegd. Wel is voorafgaand verlof van de voorzieningenrechter vereist (artikel 700 lid 1 Rv). Het verlof wordt verzocht door middel van een verzoekschrift dat moet worden ondertekend door een advocaat (artikel 700 lid 2 jo 278 lid 3 Rv). In de meeste gevallen krijgt de schuldenaar niet voorafgaand aan het beslagverlof de mogelijkheid om op het verzoek te reageren. De voorzieningenrechter beslist na summier onderzoek of het verlof wel of niet wordt gegeven.

Indien nog geen bodemprocedure aanhangig is, wordt in het beslagverlof bepaald binnen welke termijn de bodemprocedure aanhangig dient te worden gemaakt (doorgaans twee weken). Overschrijding van de termijn voor het instellen van een bodemprocedure doet het beslag vervallen (artikel 700 lid 3 Rv).

Indien een toewijzend vonnis is verkregen, kan het vonnis (dat kracht van gewijsde heeft) ten uitvoer worden gelegd en kan een deurwaarder met dit vonnis in de hand overgaan tot executoriaal beslag. Executoriaal beslag heeft tot doel het verhaalsobject te gelden te maken en uit de opbrengst daarvan de vordering van de schuldeiser op de schuldenaar te voldoen.

Wat kunt u ertegen doen?
Vermoedt u dat een schuldeiser van u voornemens is beslag te leggen op uw goederen, dan kunt u mogelijk het beslag “grijs maken”. Grijs maken van beslag houdt in dat degene die verwacht dat beslag op zijn vermogensbestanddelen zal worden gelegd, voordat het verlof wordt verleend, de redenen waarom het verzoek moet worden afgewezen kenbaar maakt aan de voorzieningenrechter. Grijs maken van beslag wordt alleen toegestaan door de rechtbanken Amsterdam en Noord-Holland.

Tegen een reeds gegeven beslagverlof is geen hoger beroep mogelijk (artikel 700 lid 2 Rv). Hieraan ligt ten grondslag dat de wet een andere weg aanwijst om op te komen tegen (het beslagverlof dat wordt gevolgd door) beslagging. Is er bij u conservatoir beslag is gelegd, dan kunt u wel een zogenaamd opheffingskortgeding starten (artikel 705 Rv). Dit is een andere procedure dan hoger beroep. Tijdens een opheffingskortgeding zal de voorzieningenrechter de aannemelijkheid van de vordering van de schuldeiser beoordelen en de wederzijdse belangen van schuldeiser en schuldenaar afwegen en vervolgens bepalen of het beslag wel of niet in stand zal blijven.

Daarnaast is de beslaglegger die ten onrechte beslag heeft gelegd of onnodig laat voortduren, aansprakelijk voor schade die de beslagene hierdoor heeft geleden (zie o.a. HR 27 december 1929, NJ 1930/1433; HR 15 april 1965, NJ 1965/331 en HR 11 april 2003, NJ 2003/440).

Advocaat
Heeft u een vordering die niet wordt voldaan en wenst u beslag te leggen of bent u ermee bekend dat een ander beslag wil leggen op uw goederen of is er bij u al beslag gelegd en wilt u daartegen rechtsmaatregelen nemen? Neem gerust contact met ons op. Wij hebben ruime ervaring met het incasseren van vorderingen, het leggen van beslag en het voorkomen en opheffen van beslagen.

Vragen?