Het "ter hand stellen" van algemene voorwaarden

Wanneer een ondernemer algemene voorwaarden hanteert, is het goed voor ogen te hebben dat hij een zekere informatieplicht heeft ten aanzien van deze voorwaarden. De ondernemer is gehouden de algemene voorwaarden op de juiste wijze aan de wederpartij ‘ter hand te stellen'.

Indien de ondernemer niet aan deze informatieplicht gevolg geeft, leidt dit ertoe dat de wederpartij de algemene voorwaarden kan vernietigen ex artikel 6:233 aanhef en onder b BW. Dit heeft wegens de terugwerkende kracht tot gevolg dat de algemene voorwaarden van meet af aan niet op de overeenkomst van toepassing zijn geweest. Bij het ter hand stellen van de algemene voorwaarden gaat het er niet om of de wederpartij daadwerkelijk kennis heeft genomen van de inhoud van de algemene voorwaarden; het is bepalend of de wederpartij in de positie is gebracht om van deze inhoud kennis te nemen.

De vraag rijst wanneer algemene voorwaarden dan precies ter hand zijn gesteld. In een eerdere bijdrage werd al besproken dat de omstandigheid dat de algemene voorwaarden simpelweg via Google te vinden zijn niet voldoende is om te spreken van het ter hand stellen van de algemene voorwaarden.

Uit een recente uitspraak van de rechtbank Rotterdam is weer eens gebleken dat de bewijslast ten aanzien van het al dan niet voldaan hebben aan de informatieplicht op de ondernemer rust. Uit deze uitspraak blijkt verder dat een verwijzing op de orderbevestiging naar de algemene voorwaarden evenmin kan worden aangemerkt als ‘ter hand stellen', indien uit de vermelding op de orderbevestiging niet blijkt dat de algemene voorwaarden op verzoek kosteloos worden toegezonden. Ook het verweer van de ondernemer dat de algemene voorwaarden langs elektronische weg zijn in te zien biedt geen soelaas (zie voor een uitgebreide bespreking van dit punt voormelde eerdere bijdrage over dit onderwerp).

In de zaak die tot de genoemde uitspraak leidde wierp de ondernemer nog het verweer op dat de wederpartij geen beroep kon doen op vernietiging, nu laatstgenoemde dezelfde of nagenoeg dezelfde algemene voorwaarden in haar eigen overeenkomsten gebruikte. In artikel 6:235 lid 3 BW is bepaald dat vernietiging dan niet kan worden ingeroepen. Naar het oordeel van de rechtbank was er echter geen sprake van deze uitzonderingssituatie. Bij een beroep op dit artikel dienen de door beide partijen gehanteerde sets algemene voorwaarden op zodanige wijze te worden vergeleken, dat de vraag wordt beantwoord of deze identiek zijn dan wel vergaande overeenstemming bestaat tussen het gehele complex van algemene voorwaarden van de gebruiker en dat van de wederpartij. De rechtbank overweegt dat beide sets algemene voorwaarden weliswaar deels dezelfde onderwerpen bevatten, maar deze op andere wijze worden uitgewerkt (zoals bijvoorbeeld het tot stand komen van een overeenkomst, een forumkeuze en de beperking van de aansprakelijkheid) zodat er geen sprake is van dezelfde of nagenoeg dezelfde algemene voorwaarden.

Het vorenstaande leidt ertoe dat de wederpartij een beroep toekomt op de vernietigingsgrond van artikel 6:233 aanhef en onder b BW, wat (zoals gezegd) tot gevolg heeft dat de algemene voorwaarden nimmer op de overeenkomst van toepassing zijn geweest. Het is zodoende van belang naast een goede formulering van de te hanteren algemene voorwaarden, altijd in ogenschouw te nemen dat deze algemene voorwaarden ook op de juiste wijze worden geopenbaard aan de wederpartij. Wij zijn u daarbij graag van dienst.

Christopher Seine is niet meer werkzaam bij Wieringa Advocaten. Indien u een vraag heeft naar aanleiding van deze blog dan kunt u zich wenden tot onderstaande contactpersoon van het praktijkgebied contracten.

Vragen?